آلزایمر بیماری است که با افزایش سن در کمین افراد نشسته است به همین دلیل پیشگیری از آلزایمر از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا باید فراموشی های کوچک و معمولی را جدی بگیریم و از تشدید آن جلوگیری کنیم.
در صورتی که فراموشی ها بیشتر شود کم کم مرور خاطرات زندگی سخت تر می شود و نام افراد فراموش می شود در مسیرها برای پیدا کردن مکان ها سخت تر می شود و در نهایت به انسانی تبدیل خواهیم شد که سربار فرزندان شده ایم.
آلزایمر چیست؟
آلزایمر ششمین علت مرگ در ایالات متحده است. جامعه پزشکی اغلب تاکید می کند که پیشرفت آلزایمر با داروها و درمان های جدید در حال کاهش است اما هنوز این آگاهی به اندازه کافی وجود ندارد که می توان با تغییر سبک زندگی اصلا به این بیماری مبتلا نشد و یا روند پیشرفت آن را بسیار محدود کرد.
آلزایمر شایع ترین شکل از زوال عقل است و علائم اولیه آن با از دست دادن حافظه و تاثیر در عملکرد روزمره خود را نشان می دهد.
بیشتر بخوانید: دستاوردی برای درمان آلزایمر
به تعبیر دیگر، آلزایمر یک بیماری عصبی، پیشرونده و برگشتناپذیر است که با پیش آمدن اختلال در حافظه، همه، ترس از آن را خصوصا در سنین بالا تجربه میکنند. اما میتوان با ورزشهای خاص مغزی و فعال نگهداشتن مغز این روند را متوقف کرد یا حداقل به تاخیر انداخت.
متخصصان احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را تا حدی ژنتیکی میدانند، اما بازخوانی پژوهشهای انجامشده، تغذیه، شیوه زندگی، تحرک و فعالیتهای فکری و مغزی مختلف را برای پیشگیری از آلزایمر بسیار مفید و مهم میداند.
آلزایمر چه نوع بیماری است؟
بیماری آلزایمر یک بیماری اکتسابی و ارثی است که در روند فکری ، عملکردهای رفتاری ، شغلی و اجتماعی فرد بیمار اختلال ایجاد کرده و دارای یک دوره طولانی و پیش رونده است و درواقع می توان اینگونه عنوان کرد که در این بیماری قسمتی از مغر که مسئول حافظه و تفکر است آسیب می بیند.
آلزایمر به 3 نوع خفیف ، متوسط و شدید تقسیم بندی می شود. در بیماری آلزایمر بیمار ابتدا درگیر نوع خفیف شده و به تدریج تا مرحله شدید پیش می رود.
علائم آلزایمر خفیف
- اختلال حافظه
- اختلال در تشخیص محل های آشنا توسط فرد بیمار ( به طور مثال بیمار در پیدا کردن آدرس منزل خود دچار مشکل می شود ولی کار های عادی روز مره را انجام می دهد)
- اشکال در فهم مفاهیم ریاضی( عدم شمارش پول)
- اخلال در تصمیم گیری و تفکر منطقی
- از دست دادن انگیزه شروع کار
- اختلال شخصیت
علائم آلزایمر متوسط
- افزایش اختلال حافظه نسبت به نوع خفیف و کاهش تمرکز فرد
- اختلال در شناسایی دوستان و افراد فامیل
- اختلال در تکلم و مشکلات یادگیری در مطالب جدید
- بی قراری در اندام ها
- ایجاد توهم و مشکوک شدن به افراد نزدیک خانواده روبرو می شود
علائم آلزایمر شدید
- عدم شناسایی افراد نزدیک
- کاهش وزن به دلیل عدم انگیزه برای تغذیه
- ایجاد تشننج
- اختلال در بلع غذا، مشکلات در کنترل ادارا و مدفوع و افزایش خواب
روش های تشخیص آلزایمر
برای تشخیص آلزایمر روش های آزمایشگاهی خاصی وجود ندارد ولی اندازه گیری پروتین خاصی در مایع نخاع و خون افراد مشکوک می تواند کمی کمک کننده باشد.
بیشتر بخوانید: تشخیص صحیح بیماری آلزایمر با آزمایش خون
مهمترین روش در تشخیص بیماری آلزایمر اخذ تست های بررسی وضعیت مغزی، هوشی و داشتن سابقه ارثی در خانواده است هر چند در روش های تصویربرداری نیز کاهش حجم قسمت هایی از مغز تشخیص دهنده آغاز این بیماری است.
بهترین عادات برای پیشگیری از آلزایمر
با تغییر سبک زندگی و انجام دادن مستمر عادت هایی می توان خطر ابتلا به آلزایمر را در سنین بالا تا حد زیادی کاهش داد.
سیگار نکشید
مطالعات نشان داده که سیگار کشیدن با دو برابر شدن خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری آلزایمر همراه است. سیگار کشیدن به استرس اکسیداتیو و التهاب کمک کرده و تاثیر مستقیم روی مغز می گذارد. از همین حالا سیگار را ترک کنید چون ثابت شده خطر ابتلا به آلزایمر در سیگاری های سابق بسیار کمتر از حد تصور است.
افزایش فعالیت جسمی
فعال ماندن از نظر جسمی یکی از روش های موثر برای محافظت در برابر آلزایمر است. کسانی که حداقل سه بار در هفته به مدت 15 تا 30 دقیقه ورزش می کنند، احتمال ابتلا به آلزایمر را در خود به حداقل می رسانند. ورزش باعث افزایش اکسیژن و مواد مغذی در مغز می شود و به جلوگیری از عوامل خطر از جمله دیابت، فشار خون بالا و موارد دیگر نیز کمک می کند.
حضور اجتماعی
به گفته محققان آمریکایی، در کسانی که اغلب وقت خود را با دیگران صرف می کنند، خطر ابتلا به آلزایمر 70 درصد کاهش می یابد. ثابت شده که انزوای بیش از حد می تواند به مغز آسیب برساند.
عدم مصرف الکل
نوشیدن الکل آسیب های مغزی مرتبط با الکل را به همراه دارد و منجر به سندرم ورنیکه کورساکوف (نقص در حافظه کوتاه مدت)، می شود. ثابت شده که بروز دمانس یا فراموشی در جمعیت مصرف کننده الکل بیشتر از سایر افراد است.
انجام ورزش های مقوی مغز
به سالمندان توصیه می شود اغلب به حل پازل یا جدول کلمات متقاطع بپردازند، موسیقی گوش بدهند و یا به یادگیری زبان جدید روی بیاورند چون این فعالیت ها مغز را درگیر نگه می دارد.
خوب و کافی خوابیدن
مطالعات بر روی بیش از ۶ هزار نفر در رابطه با اختلالات خواب نشان داده است که این اختلالات بخصوص آپنه خواب با مشکلات اولیه حافظه و اختلالات خفیف شناختی همراه است که بعدها می تواند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد. تحقیقات دیگر نشان داد که خواب ناکافی می تواند یک پروتئین رسوب کرده در مغز به نام آمیلوئید را بالا ببرد که شاخص بیماری آلزایمر شمرده می شود.
توجه به بهداشت روان
محققان دانشگاه هاروارد در یک بررسی که بیش از ۸ هزار سالمند را برای بیش از یک دهه دنبال کردند، دریافتند که تنهایی نیز زوال شناختی را تشدید می کند. استرس نیز برای مغز بد است. مساله فقط تجربه کردن استرس نیست که همه ما آن را داریم- بلکه چگونه کنار آمدن با استرس است. غصه خوردن بر سر رویدادهای استرس زا، اثرات زیان بار بر سلول های مغزی دارد.
تغذیه سالم
غذاهایی که می خورید به طور مستقیم با سلامت مغزتان ارتباط دارد. مصرف گوشت قرمز، کره، مارگارین، پنیر چرب، شیرینی و دسر، غذاهای سرخ شده را کاهش دهید و سبزیجات تیره رنگ، آجیل و دانه ها، میوه ها بخصوص انواع توت ها، روغن زیتون، شکلات تیره را جایگزین آنها کنید.
قرار گرفتن به اندازه کافی در معرض نور خورشید
ویتامین دی برای بهبود سلامت روانی و عملکرد ذهنی مهم است و زمانی که شما کمبود ویتامین دی داشته باشید، شانس ابتلا به آلزایمر و زوال عقل را در خود دو برابر کرده اید. برای دریافت ویتامین دی کافی، هر روز بیرون بروید و 15 تا 20 دقیقه در معرض نور آفتاب باشید.
روش درمان بیماری آلزایمر
در این بیماری درمان دارویی قطعی وجود ندارد و لذا اصل بر پیشگیری و کنترل علائم بیماری است.
درمان دارویی در بیماری آلزایمر فقط برای کند شدن روند پیشرفت آن است. افرادی که در ایتدای این بیماری قرار دارند نیاز به مراقبت های خاصی دارند تا روند پیشرفت آن کند شود و لذا حضور در محیط های خانواده و میان دوستان خیلی به این افراد کمک خواهد کرد و لذا نباید اینگونه بیماران را به آسایشگاه ها سپرد زیرا حضور در مراکز و محیط های غیرآشنا باعث هیجانی شدن و افزایش مشکلات روحی و در نتیجه تشدید بیماری می شود.