تعریف ورزش به هدف و منظور از انجام آن بستگی دارد. برای نمونه پیکارهای شنا که در برابر هزاران نفر در یک استخر سرپوشیده مسابقاتی انجام می‌گیرد یک گونه از ورزش بشمار می‌رود در حالیکه شنا در یک استخر معمولی یا در دریا یک تفریح شمرده می‌شود.

توسعه ورزش

توسعه ورزشها با توجه به تاریخچه کامل آنها به ما مطالب مهمی درباره تغییرات اجتماعی و همچنین به مقدار زیاد درباره خود ورزشها می‌آموزد.کشف‌های بسیار مدرنی در فرانسه، افریقا و استرالیا درباره هنر غارنشین‌ها وجود دارد (برای مثال لاسکائوکس) را از زمان ماقبل تاریخ ببینید که شواهدی برای جشنهای مذهبی، رفتارها و غیره را نشان می‌دهد. بعضی ازتاریخهای این منابع به ۳۰۰۰۰ سال قبل مربوط می‌شود که با تاریخ نویسی کربنی ثبت شده‌اند. اگرچه شواهد مستقیم کافی درباره ورزش از این منابع وجود ندارد، منطقی است که تصور کنیم که فعالیتهایی در این دوران وجود داشته که معادل تعریف ورزش در زمان ما است.

اصل ورزش را از یونان دانسته اند که به منظور چابکی بدن و ایجاد قوّت انجام می یافت و پاروزنی، بوکس ، کشتی ، شنا ، شمشیرزنی ، تیراندازی ، اسکی و ورزش هایی چون بیس بال ، سافت بال و بسکتبال و انواع فوتبال و چوگان بازی ، والیبال ، گلف ، انواع تنیس ، شنا ، پرتاب وزنه و ... جزو ورزش محسوب می شوند.

مطالب مرتبط : تبعیض در ورزش بانوان

گذری بر تاریخ ورزش ایران

اما در خصوص تاریخچه ورزش در ایران باید گفت: در میان کشورهای مشرق زمین، بی گمان ایران تنها کشوری بود که در نظام تعلیم و تربیت خود بیشتری اولویت را به ورزش و تربیت بدنی داده بود، چه در حالی که چینیان به امر ورزش و تربیت بدنی توجه چندانی نداشتند و هندوان نیز پرورش تن و فعالیت های بدنی را گاه مذموم هم می دانستند، ایرانیان به اهمیت و ارزش توانایی و سلامتی بدن به عنوان وسیله بسیار مهمی برای فراهم آوردن ارتشی سلحشور و پیروزمند، پی برده بودند. هرودوت ، مورخ مشهور یونانی می نویسد: ایرانیان از پنج سالگی تا بیست سالگی سه چیز را می آموختند: • سواری ، تیر و کمان ، راستگویی. جوانان تمرینات روزانه را از طلوع آفتاب با دویدن و پرتاب سنگ و پرتاب نیزه آغاز می کردند، و از جمله تمرینات معمولشان، ساختن با جیره اندک و تحمل گرمای بسیار و پیاده روی های طولانی و عبور از رودخانه، بدون تر شدن سلاح ها و خواب در هوای آزاد بود. سواری و شکار نیز دو فعالیت معمول و رایج بود و جستن بر روی اسب و فرو پریدن از روی آن در حال دویدن و به طور کلی سرعت و چالاکی، از ویژگی های سوارکاران سوار نظام ایران بود.

به خصوص در باره دوران پارت ها یا اشکانیان و پیدایش کلمه پهلوان باید گفت: شرح فتوحات این قوم آریایی و حکومت پانصد ساله آن ها پر از دلاوری ها و کوشش های این مردم است. کلمه پهلوان و پهلوانی، ریشه پارتی است که هر فرد زورمند را منتسب به پارت یا پرتو و پهلو دانسته اند. اینان مردمی جنگجو و شکارچی بودند. هنستین ، مورخ یونانی می نویسد: "پارت ها جنگ و شکار را دوست داشتند. این قوم از دوران طفولیت تا به هنگام کهولت همیشه با ورزش و تمرینات سخت جنگی و شکار بار آمده بودند." ورزشهای ایران یا پرشیای باستان مانند هنر نظامی ایرانیان درزمان زرتشتیان ارتباط نزدیکی با مهارتهای دفاعی ورزمی جنگی داشت. درمیان ورزشهای دیگری که در پرشیا رواج داشت چوگان و شمشیربازی سوار بر اسب بود.

مطالب مرتبط : زهرا نعمتی، از معلولیت تا افتخار آفرینی

رابطه زنان با ورزش

ورزش زنان شامل رقابتهای حرفه‌ای و آماتور در تمام رشته‌های ورزشی می‌شود. مشارکت زنان در ورزش به تدریج از قرن بیستم میلادی، به ویژه اواخر قرن افزایش یافت. این افزایش تحت تأثیر تغییرات جامعه بود که روی برابری جنسیتی تاکید داشت.البته میزان این مشارکت در هر رشته ورزشی و هر کشور تفاوت دارد: ورزش زنان در بعضی از رشته‌ها در برخی کشورها محدودیتهایی دارد، و یا اینکه در دنیا در بعضی از رشته‌ها مانند تنیس و باله از ورزش مردان محبوبیت بیشتری دارد.

می دانیم توجه علم به ورزش، یکی از اصول اساسی در توسعه آن به شمار می آید.در حال حاضر، توسعه، اساسی ترین مقوله ی مورد بحث در امر ورزش است. بر همین اساس، می توان در جهت توسعه و گسترش ورزش بانوان ضمن سالم سازی و پویایی محیط های ورزشی، کاربردهای علمی ورزش را در زمینه های مختلف فعالیت های تربیت بدنی و ورزش مدنظر قرار داد. باید فضای لازم برای زایش و بالندگی فرهنگ علمی ورزش در محیط زندگی زنان فراهم گردد، به گونه ای که ورزش جزو جدا نشدنی از زندگی آنها شود و به تدریج به آن خو گیرند.

گسترش علم ورزش میان بانوان

گسترش تحقیقات علمی در باره ی زن در ورزش و فعالیت های بدنی او، نیاز به ترکیب اطلاعات علمی-ورزشی و ارائه روش های جدید علمی را بیش از پیش برای ورزشکاران زن پدید آورده است. کنفرانس «زن و علوم ورزشی» در کلرا دو در سال ۱۹۸۵ م ، جهت تامین این نیاز طرح ریزی شده بود. در آن کنفرانس برعلوم ورزشی مانند بیومکانیک، فیزیولوژی و روانشناسی و زمینه های مرتبط دیگر چون تغذیه، آسیب ها، کارکرد عادت ماهانه و سالمندی که امروزه برفعالیت زنان تاثیر بسزایی دارد، توجه خاصی شده بود. مطالب طرح شده در کنفرانس، در یک چارچوب هنرمندانه، اطلاعات علمی –ورزشی را در اختیار متخصصان تندرستی و پزشکی، مربیان و ورزشکاران، کمک مربیان و دیگر علاقه مندان به سلامت و تندرستی زنان که در فعالیت های بدنی و ورزشی شرکت می کردند، قرار داد.

می دانیم در طی بیست سال گذشته، انقلابی واقعی در ورزش زنان رخ داده است. توجه به ورزش جزو لاینفک نهضت زنان به شمار می رود و همین امر دورنمای جدیدی را در زمینه ی تلاش انسان گشوده است. ما می توانیم جایگاه فعلی و مشکل احتمالی ورزش زنان را در آینده با نگاهی به الگوی عملکرد ورزشی زنان، درست مانند هر پدیده ی بیولوژیکی دیگر تصور کنیم، به عبارت دیگر، پیشرفت ورزش زنان چیزی شبیه منحنی سینوسی است.عملکرد پیشینه ورزشی زنان به سرعت به پیشرفت خود ادامه می دهد و اکنون در قسمت شیب تندبالا رونده ی منحنی قرار دارد. از طرفی دیگر، ورزش مردان در قسمت بالای منحنی قرار دارد و پیشرفت آن ها در مقیاسی اندک و به آهستگی صورت می گیرد.

بازخورد های اجتماعی حضور بانوان در عرصه ورزش

تحسین ها و ستایش های اجتماعی، برنامه های حمایتی مناسب و تنوع جوایز روحی –روانی، هیجانی و مالی به کیفیت و کمیت شرکت زنان و بطور کلی به کیفیت ورزش بانوان افزوده است. از دیدگاه یک مربی ورزش، انگیزش شاید جالب ترین و آموزنده ترین موضوع در روانشناسی ورزش امروز باشد. مامعمولاً اطلاعات علمی کافی در اختیار نداریم تا ثابت کنیم بین دو جنس تفاوت های روانشناحتی زیادی وجود دارد. برخی از تفاوت های جامعه کاملاً آشکار است و در نتیجه در روش ها و رفتارهای روانشناختی نمایان است. مثلاً هیجان و عواطف در زنان آشکارتر است، اشک ریختن، رفتاری مورد قبول در زنان و نه مردان است. تفاوت دیگر، احتمالا از این جهت است که مردها سالیان سال با ورزش درگیر بوده اند، نقش آنها از نظر اجتماعی پذیرفته و تعریف شده است، در حالی که نقش زنان هنوز در مرحله ی انتقال است. تعدادی از پژوهشگران معتقدند که نیازهای مردان و زنان از نظر رفتار موفقیت آمیز نیز متفاوت است. استدلال شده است که زنان بیشتر برای اینکه مورد علاقه و تایید قرار گیرند، کار می کنند تا چیرگی در مهارت ها به عنوان یک اولویت درکار؛ بنابراین مربی باید برای زنان و تیم زنان فضای دوستانه، گرم، مثبت و اجتماعی فراهم کند. بنابراین، وظیفه ی مربی ایجاد بالاترین انگیزه برای بهترین اجرای ورزشکاران است. مربیان باید از روابط انسانی بیشتر استفاده کنند، بویژه در مورد ورزشکاران زن. در این الگو، مربی مانند یک باغبان، عمل می کند. او به ورزشکاران کمک می کند تا در ورزش مورد علاقه شان پیشرفت کنند.

ورزش و زنان سرزمین پارس

ورود زنان به عرصه ورزش در ایران، به تلاش‌های وسیعی که در دوران سلطنت دودمان پهلوی انجام شد، باز می‌گردد.زنان ورزشکار ایرانی در رشته‌های مختلفی فعالیت می‌کنند و دارای مدال‌های جهانی هستند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:اتومبیل‌رانی (که مشترک با مردان است) ، تنیس ، تیراندازی ، والیبال ، فوتبال ، بسکتبال ، دو و میدانی ، انواع ورزش‌های رزمی و ...یعضی از ورزشکاران زن ایرانی بسیار مشهور هستند مانند:ارغوان رضائی قهرمان تنیس ایرانی‌الاصل که هم‌اکنون در فرانسه بازی می‌کند. او به «ملکه تنیس ایران» معروف است.

یاسمین سعادت، اولین زن تنیسورایرانی با حجاب اسلامی درمسابقات بین‌المللی. لاله صدیق قهرمان اتومبیل‌رانی مشترک زنان و مردان در ایران  که ادعا شده‌است در آخرین مسابقه‌اش تقلب نموده‌است. او به «شوماخر ایرانی» معروف است. ورزش بانوان در ایران شرایط کاملاً ویژه یی دارد: شرایطی که شاید هیچ کشور مسلمان دیگری هم با آن درگیر نباشد. در سال های ابتدایی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی حضور ورزشکاران زن در مسابقات برون مرزی به رشته تیراندازی یا شطرنج محدود می شد اما امروز با گذشت سه دهه شرایط کاملاً متفاوت است و به جز چند رشته معدود که استثنا هستند، می توان گفت در اکثر رشته ها زنان ایران حداقل یک بار در میادین بین المللی حاضر شده اند. 

پوشش زنان ایرانی در مسابقات ورزشی

مساله طراحی لباس های ویژه که به رغم دارا بودن خصوصیات یک پوشش اسلامی، یک لباس ورزشی به شمار بیاید، اوایل مساله یی دور از ذهن به نظر می رسید اما مدتی است شکلی جدی به خود گرفته و راه را برای حضور زنان ورزشکار ایران باز کرده است.با این حال زنان ورزشکار ایران تا درخشش در دنیای ورزش راه طولانی پیش رو دارند و آمار نتایج شان نشان می دهد هنوز در ابتدای راه هستند. این در صورتی است که کج خلقی ها برای اعزام دختران ورزشکار به مسابقات برون مرزی همچنان ادامه دارد در ورزش های تیمی زنان ایران چندان شناخته شده نیستند و اگرچه در پنج رشته اصلی تیمی حالاحداقل تجربه یک مسابقه برون مرزی را در کارنامه خود دارند اما همه چیز تازه شروع شده و به نظر می رسد دعوت های مختلفی که از تیم های دختران ایران برای حضور در مسابقات بین المللی می شود، بیشتر به دلیل جذابیت حضور تیمی با پوشش متفاوت است. دختران ایرانی فعال در رشته های تیمی، تجربه حضور در مسابقات برون مرزی را با فوتبال و فوتسال شروع کردند.

ورزش های گروهی بانوان ایران

 فوتبال بانوان ایران

شاید فکر کنید که فوتبال زنان سابقه چندانی ندارد و حضور زنان در این ورزش پرطرفدار پدیده‌ای نسبتا نوظهور است، در حالی که که بنیانگذاری نخستین تیم فوتبال زنان برمی‌گردد به سال ۱۸۹۴ میلادی، یعنی ۱۱۳ سال پیش.ورود زنان به رشته‌های مختلف ورزشی همیشه با تأخیر همراه بوده است. برای نمونه در اوایل قرن نوزدهم میلادی، این فقط مردان بودند که مثلا در آلمان در رشته ژیمناستیک فعالیت داشتند و در دهه سی میلادی همان قرن، یعنی بعد از گذشت ۳۰ سال، زنان نیز رفته‌رفته این فرصت را یافتند که به شکلی سازمان‌یافته در این رشته ورزشی فعال شوند

در مورد فوتبال نیز وضع به همین صورت بود و سالیان سال گفته می‌شد که زنان را چه به فوتبال. البته زنان در نهایت اهداف خود را پیش بردند و علیرغم مخالفت‌ها و تمسخرهایی که از طرف مردان ابراز می‌شد، قدم به میدان فوتبال گذاشتند. در سال ۱۸۹۴، اولین باشگاه فوتبال زنان تاسیس شد، طبیعتا در انگلیس که مهد فوتبال است. این باشگاه British Ladies Football Club نام داشت و یک سالی بیش طول نکشید که در انگلیس چندین تیم فوتبال زنان فعال شدند و در حضور هزاران تماشاگر مسابقه برگزار می‌کردند. در حین جنگ جهانی اول حتی بازی‌های متعددی میان تیمهای مختلف زنان صورت می‌گرفت که درآمد بدست آمده از آن صرف امورات خیریه می‌شد.

اگر از شما بپرسند که ورزش فوتبال بانوان در ایران جند سال است که راه انداری شده است چه جوابی می دهید؟چند نفر حدس می زنید که فوتبال  زنان درایران قدمتی 38 ساله دارد؟فوتبال زنان در ایران از سال 1970 میلادی آغاز شده است.وقتی که زنان برای نخستین بار در بعضی از شهر ها به عنوان دروازه بان و گاهی بازیکن وارد تیمهای محلی و خیابانی آقایان شدند.بر این اساس و با افزایش زنان علاقه مند به فوتبال در ایران،فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت چندین نفر از زنان مستعد را برای آموزش در زمینه مربی گری به کلاس های آموزشی فیفا بفرستد.با بازگشت این مربیان به کشور ،سران فوتبال تصمیم گرفتند تیم های فوتبالی را برای پرورش زنان مستعد تشکیل دهند.

اولین باشگاه ورزشی بانوان ایران

در این میان باشگاه تاج( استقلال کنونی)نخستین باشگاهای بود که برای زنان کلاسهای تمرینی گذاشت.پس از آن هم باشگاههای دیگر مانند پرسپولیس ،دیهیم و عقاب نیز کلاسهایی را برای آموزش زنان تشکیل دادند.اما بعد از انقلاب و به واسطه تغییراتی که در این برهه در کشو روی داد فعالیت فوتبال بانوان محدود می شود. بعد از انقلاب به واسطه نبودن لباسی متناسب با شعون اسلامی، دختران فوتبالیست اجازه حضور در میادین ورزشی را نداشتند. با تمام مشکلات به دلیل وجود علاقه مندی زیادی که در کشور بود فدراسیون فوتبال ایران تصمیم به تشکیل تیم فوتبال زنان گرفت و به این ترتیب نخستین تیم فوتبال زنان ایران تشکیل شد .اما به دلیل نابسامانی اوضاع سیاسی کشور در اواخر رژیم گذشته و با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357فوتبال زنان در ایران به طور کلی فراموش شد.

فوتبال زنان احیا شد

13 سال بعد یعنی در سال 1371 فوتبال زنان در ایران با مسابقات سالنی که برای نخستین بار در دانشگاه الزهرا (فرح سابق)برگزارشده بود تا حدودی احیا شد.اما در تمامی سالهای پیش از ریاست جمهوری خاتمی با وجود تلاشهای فائزه هاشمی زنان تنها در مسابقات فوتسال حق بازی داشتند.با انتخاب خاتمی به عنوان ریاست جمهوری و باز شدن فضای سیاسی در کشور فوتبال زنان دوباره احیا شد.در این زمان تیم ملی فوتبال زنان مجددا تشکیل و برای انجام مسابقات آماده شد.با گذشت زمان و اجای طرح ادغام ورزش زنان و مردان در ایران پستی با نام نایب رئس زنان در هر فدراسیون تشکیل شد و به این تزتیب اوضاع ورزش زنان رو به بهبودی یافت. پس از آن تیم فوتبال زنان پس از اخذ مجوز شورای برون مرزی ورزش آماده حضور در مسبقات آسایی شد و توانست در نخستین حضورش در مسابقات غرب آسیا نایب قهرمان شود.

برگی از تاریخ ورزش بانوان بعد از انقلاب ایران

خوش اقبال ترین رشته ورزشی در بین بانوان ورزشکار تیراندازی بوده که از سال ها پیش پای ثابت اعزام های برون مرزی بوده است. تیراندازی نه تنها نیاز به طراحی لباس نداشت بلکه توصیه های اسلامی را هم در پس خود می دید. این طور بود که در میان کاروان های مردانه ایران در المپیک یا بازی های اسلامی همواره یک تیرانداز زن هم حضور داشت. اما در واقع تیراندازان حضور بین المللی شان را از سال 70 و در یک مسابقه دوستانه شروع کردند و کمی بعد در همان سال در مسابقات قهرمانی آسیا در پکن شرکت کردند و مقام چهارم تیمی را به دست آوردند. آنها عنوان سومی تیمی بازی های بوسان را هم در کارنامه دارند البته در شرایطی که تنها سه تیم در آن ماده شرکت کرده بودند. تیراندازان زن المپیک را هم از دست نداده اند و بهترین عنوان شان را نسیم حسن پور در آتن 2004 به دست آورد که بیست و سوم شد. با این حال تیراندازی هیچ وقت راضی کننده ظاهر نشده است. تیر و کمان که ابتدا به عنوان انجمنی زیر نظر فدراسیون تیراندازی کار می کرد اولین بار سال 81 دختران را راهی مسابقات قهرمانی آسیا در چین کرد. اما بعد از تشکیل فدراسیون مستقل همه چیز جدی تر دنبال شد که نهایتاً هم به عنوان دومی انفرادی نجمه آبتین در مسابقات جایزه بزرگ تایلند در سال 85 منجر شد. تیم دختران ایران سال بعد در همان مسابقات عنوان سومی تیمی را به دست آورد.

تکواندو

اما در این میان تکواندو زودتر از بقیه شروع به تجربه اندوزی کرد تا جایی که حالابه عنوان پرافتخارترین رشته دختران ایران بعد از انقلاب شناخته می شود. دختران تکواندوکار که سال 81 و در مسابقات اوپن کره جنوبی اولین میدان بین المللی خود را تجربه کردند، در شرایطی که کسی روی مدال آوری دختران ایران حساب نمی کرد، در بازی های آسیایی بوسان اولین مدال شان را هم به دست آوردند. پروانه محمدتقی پور تهران که چندی بعد به عنوان مربی ملی پوشان مشغول به کار شد، در آن مسابقات یک برنز گرفت تا نوار برنزی تکواندوکاران زن ایرانی شروع شود. اگرچه آنها حتی حضور در مسابقات جهانی را هم تجربه کردند اما افتخارآفرینی هایشان فعلاً به آسیا محدود شده است. مهروز ساعی چهره شناخته شده تکواندو زنان است که حتی پیش از اعزام به بازی های آسیایی دوحه یک برنز آسیایی در کارنامه اش داشت. او در جریان مسابقات تایلند که اردیبهشت ماه سال 85 در بانکوک برگزار شد روی سکوی سوم ایستاد. مهروز این مدال را در بازی های آسیایی دوحه هم تکرار کرد تا در کنار افسانه شیخی دو برنز برای تیم تکواندو ایران به دست آورند و تنها دختران مدال آور ایران در دوحه نام بگیرند. اگرچه تکواندو زنان ایران در مسابقات بزرگسالان هنوز مدالی خوش رنگ تر از برنز به دست نیاورده است اما در رده سنی نوجوانان، آیتک معمارزاده تنها مدال نقره تکواندو دختران ایران را در جریان مسابقات قهرمانی آسیا و اقیانوسیه به گردن آویخت. این مدال شهریورماه امسال و در امان به دست آمد. با این حال افتخارات تکواندوکاران به همین مدال ها ختم نمی شود. سارا خوش جمال فکری اولین دختر ورزشکاری است که شخصاً سهمیه حضور در بازی های المپیک را به دست آورده است. پیش از این نمایندگان معدود زنان ایران با سهمیه های آزاد به المپیک می رفتند که البته آن هم به رشته تیراندازی محدود می شد. به دلیل همین موفقیت ها است که دختران تکواندوکار فعلاً پرافتخارترین ورزشکاران زن ایرانی هستند.

سوارکاری

سوارکاری از آن دسته رشته هاست که در ظاهر مشکلی برای اعزام برون مرزی ندارند. لباس ها کاملاً پوشیده است و مانند تیراندازی سفارشات اسلامی را هم پشت خود دارد اما مشکل درباره این رشته جای دیگری است، به طوری که حتی سوارکاران مرد هم تجربه چندانی در مسابقات برون مرزی ندارند. مشکل قرنطینه اسب ها باعث شده سوارکاران ایرانی نتوانند با اسب های شخصی شان در مسابقات شرکت کنند اما حل موقت این مشکل به حضور هاله نکویی در بازی های آسیایی منجر شد. نکویی که تنها زن عضو تیم چهار نفره ایران بود، نتیجه خاصی به دست نیاورد. در دیگر اعزام های محدود سوارکاری زنان، آنها مجبور بودند از اسب های عاریه یی کشور میزبان استفاده کنند. با این حال اولین حضور آنها برمی گردد به سال 76 که در مسابقات دوجانبه فرانسه شرکت کردند و البته یک مقام چهارمی هم به دست آوردند.

دوچرخه سواری

دوچرخه سواری با دردسرهایی که در داخل ایران و در بخش همگانی داشت، بالاخره سال 86 اولین حضور بین المللی اش را در مسابقات آسیایی تایلند تجربه کرد. تیم دختران ایران لباس متفاوتی با دیگر تیم ها داشتند و در اولین تجربه شان نتیجه قابل توجهی به دست نیاوردند. شاید تنها نتیجه این اعزام را بتوان تثبیت حضور تیم ایران به عنوان یک تیم مسلمان در مسابقات رسمی دانست.

اسکیت

اسکیت دختران ایرانی کارش را در بخش نمایشی شروع کرد اما هنگامی که متوجه شدند اگر در بخش سرعت و استقامت کار کنند، شانس این را دارند که در میادین برون مرزی حاضر شوند، فعالیت خود را روی این بخش متمرکز کردند، در نهایت هم زمانی که هنوز حتی فدراسیون اسکیت تشکیل نشده بود و همه چیز در یک انجمن زیر نظر فدراسیون ورزش ها خلاصه می شد، دو دختر اسکیت باز سال 83 به مسابقات قهرمانی آسیا در ژاپن اعزام شدند. اگرچه مارال راسخی و سارا فرشتیان در آن رقابت ها عنوان خاصی به دست نیاوردند اما با گذشت چند سال حالا اسکیت دختران خیلی خوب جلو می رود.آنها در مسابقات آسیایی چین تایپه توانستند پنج مدال برنز بگیرند؛ در سه هزار متر امدادی جوانان، 200 متر جاده جوانان، 8- 5 هزار متر امدادی، پنج هزار متر امدادی بزرگسالان و اسکیت نمایشی. با وجود نوپا بودن این رشته، عملکرد دختران در مسابقات آسیایی قابل ستایش است.

در اسکی دختران تاکنون دو بار در مسابقات رسمی حضور داشته اند. اولین بار سال 76 در رقابت های کره جنوبی شرکت کردند، این در حالی بود که از سال 68 تیمی تحت عنوان تیم ملی بانوان تشکیل شده بود. دومین اعزام آنها هم مربوط به بازی های زمستانی آسیایی 2007 چین است که در مارپیچ بزرگ پنجم شدند.

شمشیرباز

شمشیربازی دختران مدتی مشکل طراحی لباس داشت. نهایتاً قرار شد دامنی کوتاه به لباس معمول شمشیربازان اضافه شود که البته کمی بعد تغییر کرد و به مانتویی بدون آستین تبدیل شد. نهایتاً لباس جدید تایید شد و سال 83 دختران شمشیرباز راهی مسابقات قهرمانی آسیا و اقیانوسیه در فیلیپین شدند. از آن زمان تاکنون هنوز عنوان خاصی در مسابقات سطح اول به دست نیامده و در حالی که به نظر می رسد فدراسیون بیشتر تمایل دارد تیم های رده های سنی را به مسابقات اعزام کند، همه چیز به جرقه های زودگذر در مسابقات بین المللی محدود شده است. در اتومبیلرانی هم با وجود آنکه ورزشکاران شناخته شده یی دارند، تاکنون هیچ اعزامی به مسابقات برون مرزی انجام نشده چرا که حتی در بخش مردان هم این اتفاق رخ نداده است.

جودو

جودو هم تا سال گذشته به دلیل مشکل لباس شان به مسابقات داخلی ایران محدود شده بود. با وجود پوشیده بودن لباس فرم جودو، درگیری دو حریف مانع از اعزام جودوکاران دختر ایرانی به مسابقات برون مرزی می شد. سال گذشته پیش از بازی های آسیایی دوحه گفته شد لباس دختران ایرانی مورد تایید فدراسیون جهانی قرار گرفته اما باز هم اعزامی انجام نشد.

کیک بوکسینگ

کیک بوکسینگ دیگر رشته رزمی مورد علاقه دختران است که سال 86 اولین اعزام بین المللی اش را پشت سر گذاشت. البته این فقط یک رقابت بین المللی بود و جزء مسابقات رسمی به شمار نمی آید اما به هر حال دختران ایران در مسابقات بین المللی گرجستان که تیرماه برگزار شد، قهرمان شدند اما در مقابل در کونگ فو هنوز فرصتی به دختران داده نشده است.

 تنیس روی میز 

تنیس روی میز اولین بار در سال 81 به مسابقات برون مرزی اعزام شد. در آن مسابقات که تحت عنوان رقابت های قهرمانی خاورمیانه در کشور قزاقستان برگزار شد، تیم زیر 17 سال ایران در مجموع تیمی عنوان سومی را به دست آورد و یک عنوان دوم انفرادی هم کسب کرد. پینگ پونگ بازان دختر ایرانی سال گذشته موفق شدند در جریان مسابقات جهانی از بین تیم های دسته چهارم خود را یک دسته بالاتر بکشند و نام شان هم در رنکینگ جهانی ثبت شد.

ورزش های آبی بانوان

در بین رشته های آبی این تنها قایقرانی است که اجازه حضور در میادین برون مرزی را دارد. شنا، شیرجه، واترپلو و نجات غریق شرایط ویژه یی دارند اما قایقرانی در این میان استثنا است و دختران ایران با پوشش ویژه خود اولین بار در سال 84 راهی چین شدند تا در مسابقات قهرمانی آسیا شرکت کنند. از آن پس آنها در بازی های آسیایی و جهانی هم شرکت کردند و بهترین عملکردشان راهیابی به مراحل پایانی و فینال مواد مختلف بوده است.

 رشته های پایه بانوان

شنا، ژیمناستیک و دوومیدانی را رشته های پایه می نامند اما به جز دوومیدانی که چند صباحی است شاهد حضور دختران ایران است، دو رشته دیگر نقشی در این میان ندارند. ناگفته پیداست که شنا، شیرجه، سینکرونایز و همین طور ژیمناستیک با شرایط ویژه یی که دارند هیچ گاه شانسی برای حضور در میادین بین المللی ندارند و تمام تلاش شان به حضور در بازی های کشورهای اسلامی که هر چهار سال یک بار در ایران برگزار می شود، محدود شده است. البته در مورد ژیمناستیک گفته می شد قرار است در تورنمنت های دوجانبه با کشورهای عربی شرکت کنند که این اتفاق رخ نداد و کار به جایی رسید که رئیس فدراسیون ژیمناستیک گفت برای روحیه دادن به ژیمناست های دختر آنها را همراه با تیم پسران به مسابقات برون مرزی می فرستند تا حداقل از نزدیک شاهد رقابت های سطح اول این رشته باشند. حتی اگر این وعده هم عملی شود، اعزام دختران ژیمناست به عنوان تماشاچی در کارنامه ورزش بانوان ایران ثبت نخواهد شد .

   ورزشهای رزمی بانوان

    از ابتدای شروع بحث اعزام تیم های ورزشی دختران به مسابقات برون مرزی این طور به نظر می رسید که ورزش های رزمی از اقبال بلندتری برخوردارند و با لباس های پوشیده یی که دارند مشکل دختران ایرانی با یک مقنعه حل می شود اما مساله به این سادگی نبود و به غیر از تکواندو که از ابتدا توانستند موافقت مسوولان تکواندو آسیا و جهان را برای حضور دختران تکواندوکار با حجاب اسلامی کسب کنند، باقی رشته ها چندان خوش شانس نبودند تا جایی که ووشو با رایزنی های مختلف و سعی و تلاش فراوان توانست این مانع را از پیش رو بردارد و کاراته هم همچنان ناکام مانده و مجبور است به رقابت های غیررسمی بین المللی دل خوش کند.

    در این بین ووشو هم خوش اقبال بوده چرا که با تلاش های سال های گذشته آنها هم اجازه آن را دارند که با پوشش و حجاب اسلامی در میادین رسمی حاضر شوند.اولین تجربه آنها سه سال پیش و در جریان مسابقات قهرمانی آسیا در میانمار به دست آمد و در طول این مدت آنها حتی بازی های آسیایی دوحه را هم تجربه کردند اما اوج درخشش ووشوکاران که اتفاقاً در سان شو موفق تر از تالو ظاهر شده اند، مسابقات جهانی چین است که منجر به کسب چهار مدال برای دختران ایران شد. این مسابقات که مردادماه امسال برگزار شد، دو مدال برنز و دو نقره برای دختران ایران به همراه داشت و به احتمال زیاد تیمی از دختران ایرانی در مسابقاتی که به صورت نمادین در رقابت هایی که همزمان با المپیک پکن برگزار می شود، شرکت می کنند. اما کاراته کاران که از نظر اعزام های برون مرزی رکورددار هستند، هنوز شانس حضور در رقابت های رسمی را به دست نیاورده اند. مقنعه یی که دختران ایران به عنوان حجاب اسلامی به لباس فرم کاراته اضافه می کنند، مورد تایید فدراسیون بین المللی کاراته و کنفدراسیون آسیایی قرار نگرفته و فدراسیون ایران تنها به این امید دل بسته است که با اجباری شدن استفاده از کلاه برای کاراته کاران، مشکل دختران ایران هم حل شود. به هر حال اولین اعزام آنها مربوط به سال 77 است که عازم مجارستان شدند اما با گذشت 9 سال به دلیل عدم حضورشان در مسابقات رسمی هنوز عنوان درخشانی در کارنامه آنها ثبت نشده است.

خبرنگار : امیرحسین بذلی