به گزارش گروه گردشگری تیتربرتر؛ گردشگری همواره به عنوان پدیده‌ای تجربه گرا و نیازمند تحرک شناخته شده است. زمانی که کلمه گردشگری می‌آید همه ناخودآگاه یاد سفر، فرودگاه، جاده، ترمینال و یا منظره‌های زیبا و رویایی می‌افتند. با رشد و همه گیر شدن دنیای الکترونیک همچنین پدید آمدن فناوری‌های جدیدی چون واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بسیاری از مفاهیم دستخوش تغییر شده است.
یکی از این مفاهیم "گردشگری" یا "سفر" است. تصور اینکه بتوان پشت سیستم کامپیوتر و یا جلوی صفحه گوشی فعالیتی چون گردشگری را انجام داد، دشوار است. اما دنیای الکترونیک و فضای مجازی به هیچ پدیده انسانی از جمله سفر رحم نکرده و چند سالی است گونه گردشگری تحت عنوان "گردشگری الکترونیک" (E.Tourism) شکل گرفته است. در واقع بکارگیری ابزار الکترونیکی و استفاده از فناوری اطلاعات در فعالیت‌های مختلف صنعت گردشگری این نوع را شکل داده است.
گردشگری الکترونیک در قرن ۲۱ شکل گرفت و رشد تصاعدی پیدا کرد. ابتدا خدمات گردشگری شکل و شمایلی الکترونیک و مجازی گرفتند، سپس مراحل مختلف سفر مانند رزروها بر بسترهای آنلاین انجام شد و در چند سال اخیر خود پدیده سفر به شکلی مجازی عرضه شده است. گسترش فناوری واقعیت مجازی یکی از اصلی ترین دلایل شکل‌گیری سفر مجازی بود، اما پیش از آن دوربین‌های ۳۶۰ درجه گوگل تورهای مجازی را در بین عامه مردم مرسوم کردند.
با فناوری جدید در "گوگل استریت ویو" می‌توانستید در خانه بنشینید و با استفاده از گوشی هوشمند تجربه و در نمایی ۳۶۹ درجه خیابان‌های فلورانس را بگردید و اگر خسته شدید بالای برج ایفل رفته و تصویری از پاریس ببینید. این فناوری آغازگر انقلابی در صنعت گردشگری خواهد بود، این انقلاب با مفاهیمی تحت عنوان تورهای مجازی آغاز شد. گردشگران با مراجعه به وبسایت موزه‌ها می‌توانستند توری مجازی را تجربه کنند.
تور مجازی، با مفاهیمی همچون گردشگری مجازی و گردشگری الکترونیکی هم‌خانواده است و این مفاهیم به جای یکدیگر به‌کار می‌روند. تور مجازی نوعی همانندسازی از موقعیت از تصاویر ویدئویی تشکیل شده است. در آن، ممکن است از امکاناتی مانند صدا، موسیقی، توصیف، و متن استفاده شود. بدین ترتیب چندین مدل از تورهای مجازی از جمله تورهای مبتنی بر متن، عکس، پانورامیک و فیلم وجود دارد.
تورهای مجازی از موزه‌ها و جاذبه‌های گردشگری در بسترهای مختلفی از جمله گوگل ارث و یا سایت موزه‌ها وجود دارد. به سمت لوکس شدن خصوصاً در کشورهای در حال توسعه حرکت می‌کند، بسیاری از افرادی که رؤیای قدم زدن در محلی مانند موزه لوور را دارند، از پس هزینه‌های سفر به فرانسه بر نمی‌آیند بنابراین کافی است که به سایت موزه بروید و از قدم زدن مجازی در تالارهای مختلف آن لذت ببرید.
تجربه سفر مجازی حتی با فناوری‌های پیشرفته چون واقعیت مجازی هیچ‌گاه به اندازه تجربه واقعی آن لذت بخش نیست. اما نباید فراموش کرد که این روزها به دلیل شیوع ویروس کرونا مجبور به خانه نشینی هستیم؛ پس باید به سراغ تورهای مجازی رفت. تورهای مجازی مختص به موزه‌های مهم دنیا و کشورهای توسعه یافته نمی‌شود، تقریباً در همه کشورها از جمله ایران می‌توان تجربه مثبتی از تورهای مجازی داشت.
گردشگری مجازی هیچ وقت نمی‌تواند جای دغدغه‌ها و لذت سفر را بگیرد، اما می‌تواند در برنامه ریزی سفر کمک بسیار زیادی بکند. در ایامی که نمی‌توان سفر کرد، می‌توان با تورهای مجازی جاذبه‌های مورد علاقه خود را دید و برای سفر در آینده‌ای بدون کرونا برنامه ریزی کرد. بسیاری از موزه‌ها جنبه آموزشی دارند و با حضور در تور مجازی این موزه‌ها می‌توان چیزهایی آموخت.
شاید کرونا بتواند انقلاب فناوری را در قرن ۲۱ را کامل کند و برای پدیده‌هایی کلاسیک مانند سفر و گردشگری ساختارهایی مجازی بسازد. بدین ترتیب تورهای مجازی که برای ترغیب به سفر شکل گرفتند، جای سفر را گرفته و نسل جدیدی از انسان‌های وابسته به فناوری بسازد.
جدا از تمام سناریوهایی که پس از شیوع ویروس برای تورهای گردشگری (که این روزها تمام آنها لغو شده‌اند) شکل گرفته، تنها راه گردش و سفر این روزها از نمایشگرها می‌گذرد. باید تورهای مجازی را در تعطیلات نوروز ۹۹ جایگزین تورهای حقیقی کرد و از این گردشگری عجین با فناوری لذت برد.
گردشگری الکترونیک و فناوری های نوین اطلاعاتی
امروزه با گسترش ارتباطات و فناوری های نوین اطلاعاتی در جهان و با کمرنگ شدن بعد زمان و مکان، شاهد تحدید مرزهای جغرافیایی و سیاسی میان ملت ها هستیم. در این میان استفاده گسترده و روز افزون از اینترنت، شبکه های اجتماعی مجازی و وب سایت های اینترنتی را به یکی از اصلی ترین و در عین حال مهمترین ابزارهای اعمال قدرت نرم در دنیا تبدیل کرده است.
آخرین آمارها از اینترنت نشان می دهد که هم اکنون بیش از 2000 میلیارد وبگاه اینترنتی در سرتاسر جهان در حال فعالیت هستند.
دفتر ارتباطات بین المللی سازمان ملل اعلام که شمار کاربران اینترنتی در سال ۲۰۱۴ در سراسر جهان از مرز سه میلیارد نفر تجاوز کرده است که دو سوم از این کاربران در کشورهای توسعه یافته زندگی می کنند.
صنعت گردشگری یکی از بزرگترین صنایع جهان می باشد که سال 2014 سهم اقتصاد جهانی از این صنعت پر رونق 7.6 تریلیون دلار بوده است.
پیش از تولد اینترنت ،مقصد های گردشگری از طریق فعالیت های بازاریابی سنتی و آژانس های مسافرتی به اهداف خود دست می یافتند امروزه این فعالیت ها از طریق اینترنت صورت می گیرد بنابراین تلفیق فعالیت های سنتی گردشگری با فعالیت های گردشگری الکترونیکی فعلی یک ضرورت محسوب می شود.
گردشگری الکترونیک موتور محرک صنعت گردشگری
گردشگری الکترونیکی، می‌تواند موتور محرک (DRIVING FORICE) برای صنعت گردشگری به شمار رود. شما فکر کنید اگر قرار بود سایت‌هایی مانند EXPEDIA.COM , Booking.COM , Agoda.com , Hotels.com برای معرفی ظرفیت‌های اقامتی، قابلیت‌های گردشگری و معرفی جذابیت‌های تفریحی کشورهای مختلف جهان وجود نداشت. آیا شما باز می‌توانستید در میلان ایتالیا، محل اقامت ارزان و یا در بانکوک تایلند، تورهای تفریحی ارزان قیمت پیدا کنید و از گردش، لذت ببرید؟ قطعاً این امکان نبود یا اگر بود، بسیار سخت بود و با چند کلیک، امکان پذیر نبود. همه این قابلیت‌ها، از طریق دنیای دیجیتالی اینترنت پدیدار شد.
ایرانگردی خانگی در عید ۹۹
سازمان جهانی گردشگری و سازمان بهداشت جهانی به‌عنوان دو نهاد معتبر در حوزه سلامت توریست و کارشناسان سلامت و بهداشت همگی توصیه کرده‌اند: «در دوره شیوع کرونا و تا زمانی که موجبات ابتلا به این ویروس مرگبار فروکش نکرده از سفرهای درون شهری، بین شهری و خارجی پرهیز کنند.» در این توصیه تاکید صریح به تعلیق سفرهای تفریحی خانوارها شده است.
تعطیلات نوروز ۹۹ عملا از پس‌فردا شروع می‌شود و با توجه به توصیه‌ها درخصوص سفر نکردن، اما درحال‌حاضر یک مسیر و راه برای سفر ایمن و محافظت شده در برابر کرونا وجود دارد که «دنیای اقتصاد» برای تعطیلات عید نوروز آن را پیشنهاد می‌کند که در کشور امکانش وجود دارد. در واقع این روش امکان سفر ایمن و محافظت شده در برابر ابتلا به ویروس کرونا را فراهم کرده است. با این روش می‌توانید به ۳۹۹ نقطه گردشگری ایران درحالی‌که در منزل هستید سفر کنید.این شکل سفر که ایمن و محافظت شده در برابر کرونا است در واقع ایرانگردی از منزل محسوب می‌شود. بنابراین درحالی‌که خانوار‌های ایرانی در تعطیلات نوروز خود را قرنطینه خانگی خودخواسته کرده‌اند تا میزان احتمال ابتلا به کرونا را کاهش دهند، در تعطیلات عید با این سبک گردشگری از سفر محروم نخواهند بود زیرا به‌جای گردشگری فیزیکی می‌توانند (گردشگری الکترونیکی) داشته باشند و به مراکز دیدنی، تفریحی و گردشگری کل کشور بروند. این نوع گردشگری با گردشگری فیزیکی یک فرق عمده دارد؛ شما با برنامه‌ریزی دقیق در ایام عید و در نظر گرفتن زمان و هزینه فقط می‌توانید به دو استان بروید و از مناطق توریستی آن لذت ببرید در صورتی که با استفاده از گردشگری مجازی شما می‌توانید هر روز دست‌کم به یک استان سفر اینترنتی داشته باشید.
در واقع هر خانوار ایرانی در هر نقطه از ایران که ساکن باشد می‌تواند با یک جست‌وجوی ساده با استفاده از کلیدواژه «گردشگری مجازی» و «گردشگری ۳۶۰ درجه» سایت‌های مربوطه را شناسایی و سفر خود را آغاز کند. علاوه بر سایت‌های خصوصی فعال در این زمینه، دو سایت مرجع که یکی سایت رسمی وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و دیگری با نام «ویزیت ایران» است در این زمینه فعالیت می‌کنند. در سایت وزارت گردشگری باید در بخش «پیوندهای مرتبط» روی «گزینه تور مجازی» کلیک کرده و پس از آن از تصاویر ۳۶۰ درجه موجود در آن استفاده کرده و تمامی امکان فرهنگی هنری جذاب هر استان را ببینید. در قسمت سمت راست سایت می‌توانید یکی از استان‌ها را انتخاب و سپس روی یکی از آثار ثبت شده در آن کلیک کنید. این سایت به‌گونه‌ای طراحی شده که در زمان دیدن این تصاویر، قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه را به هر کاربری می‌دهد و شما می‌توانید به راحتی تمام جزئیات آن منطقه را به خوبی و با کیفیت بالا ببینید و با دنبال کردن ردپاهای موجود در هر تصویر به راحتی از یک نقطه به نقطه دیگر، از این اتاق به اتاقی دیگر یا از حیاطی به حیاط دیگر حرکت کنید. به گونه‌ای که گویا در همان لحظه در آن مکان در حال قدم زدن هستید. علاوه بر این قابلیت۳۶۰ درجه بودن این تصاویر به شما این امکان را می‌دهد که بتوانید آسمان، زمین و دیوارها را نیز به‌صورت مملوس ببنید. در این سایت روی برخی از تصاویر کارشناسی جهت معرفی آن مکان تاریخی و تاریخچه آن وجود دارد که به‌صورت تصویری برای گردشگران آن نقطه را معرفی کرده و توضیحات کامل را شرح می‌دهد. همچنین زمانی که روی یکی از تصاویر کلیک می‌کنید و وارد تصویر مربوطه می‌شوید یک گزینه و آیکن در قسمت سمت چپ پایین عکس وجود دارد که با کلیک روی آن به شما نقشه هوایی منطقه موردنظر را نشان داده و به شما اجازه انتخاب نقاط مختلف مکان موردنظر جهت بازدید مجازی را می‌دهد. همچنین زیر تمامی تصاویر و عکس‌هایی که باز می‌کنید علامت + و - (مثبت و منفی) وجود دارد که با کلیک بر آنها می‌توانید روی نماهای موجود در عکس نزدیک یا دور شوید. علاوه بر آن شما می‌توانید با استفاده از موس نیز این کار را انجام داده یا اینکه با کلیک کردن و حرکت دادن موس(درگ کردن) می‌توانید به نقاط مختلف عکس رفته و به راحتی آن را با جزئیات ببینید.
اما این سایت یک نقص دارد که آن هم وجود تنها آثار تاریخی ثبت شده جهانی است که شامل ۱۲ استان و ۲۴ اثر تاریخی، هنری، فرهنگی و طبیعی می‌شود. آدرس دوم مربوط به سایت ویزیت ایران (پرتال جامع گردشگری) است که این سایت دارای دو بخش اصلی جاذبه گردشگری و نقشه گردشگری ایران است. در بخش جاذبه گردشگری ۲۸۰ اثر از جمله بناها و مراکز و نقاط تاریخی معرفی شده که برای درک بهتر محیط و آشنایی بصری با این اماکن از عکس، فیلم و اعلام سایر جزئیات نیز استفاده شده است. همچنین ۲۹ روستای گردشگری به همراه عکس، تصاویر و اطلاعات مربوط به غذاهای سنتی و فرهنگ بومی نیز وجود دارد که علاقه‌مندان می‌توانند از آنها بازدید کنند. دراین سایت ۹۰ نقطه اکوتوریسمی (مناطق طبیعی گردشگردی) به توریست‌ها و علاقه‌مندان به گردشگری معرفی شده است. در واقع در سایت ویزیت ایران شما می‌توانید جمعا به ۳۹۹ منطقه از ایران به راحتی از طریق فضای مجازی سفر کنید.
در بخش دوم که نقشه گردشگری ایران است نقشه جغرافیایی ایران قرارداده شده است که گردشگران می‌توانند با کلیک کردن بر روی هر استان ابتدا خلاصه‌ای از تاریخچه و جمعیت استان موردنظر را بخوانند و سپس با کلیک روی گزینه «بیشتر» می‌توانید اطلاعات مربوط به شرایط آب و هوایی، شهرهای استان، جاذبه‌های گردشگری، سفرنامه‌ها و جدول تقویم رویدادهای گردشگری را کسب کنید.به گزارش «دنیای‌اقتصاد» انتشار ویروس کرونا یک تهدید انسانی برای بازار گردشگری است که می‌توان این تهدید را به فرصت تبدیل کرد و به توسعه گردشگری مجازی (گردشگری ۳۶۰ درجه) پرداخت. زیرا در گردشگری ۳۶۰ درجه در فضای مجازی (الکترونیکی) می‌توانید دیدکامل به یک نقطه گردشگری در دنیا داشته باشید و در واقع حس قدم زدن و حضور در آن را تجربه کنید. کشورهای پیشرفته در این حوزه فعالیت‌های قابل‌توجهی داشته‌اند اما ایران به علت اینکه به تازگی این حوزه را فعال کرده است باید روی آن تمرکز توجه و سرمایه‌گذاری کند. علاوه بر آن این تهدید می‌تواند فرصت مناسبی جهت معرفی ایران باشد و از آن می‌توانیم به‌عنوان قلاب جذب توریست خارجی استفاده کنیم. زیرا درحال‌حاضر با توجه به شیوع ویروس کرونا تقاضا برای این سبک از گردشگری بسیار افزایش یافته است.
