طبق مصوبه مجلس، دولت باید برای حذف یارانه سه دهک پردرآمد کشور اقدام کند. بر همین اساس، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اجرای مرحله اول این مصوبه را آغاز کرده است. طبق آنچه سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ قانون بودجه در این گفت‌وگو اظهار می‌کند، روشی که برای شناسایی خانوارها تهیه شده، بر مبنای هزینه‌های متعارف خانواده‌هاست. مطابق این روش، رقمی معیار برای هزینه متعارف خانواده‌ها (با توجه به تعداد اعضای خانواده‌ها این رقم متفاوت است) در نظر گرفته شده است.  در صورتی که میزان خرید آنها پایین‌تر از رقم تعیین‌ شده باشد، مشمول دریافت یارانه خواهند ماند. در حالی که نوعا درباره شیوه تشخیص دهک‌های بالا ابهاماتی مطرح است، ایرناپلاس در گفت‌وگو با میرزایی، به جزئیات این روش و نحوه شناسایی خانوارهای مشمول حذف یارانه پرداخته است.

مطالب مرتبط : صف طولانی حذف یارانه‌ها!

وی می‌گوید: اگر متوسط هزینه‌کرد ماهانه خانوار از این اعداد کمتر باشد، یارانه آنها برقرار خواهد بود. برای خانوار تک نفره چهار میلیون تومان، دو نفره پنج میلیون، سه نفره ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، چهار نفره هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، پنج نفره هشت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، برای خانوارهای ۶ نفره و بیشتر هم به‌ازای هر نفر از اعضای خانوار، ۵۰۰ هزار تومان اضافه خواهد شد.

مطالب مرتبط : آبان 98 پرداخت سود سهام عدالت

یارانه از گذشته تا کنون

پیرو اعلام قبلی دولت که قصد دارد یارانه نقدی ۸۰۰ هزار نفر از دهک‌های بالای درآمدی را از مهرماه قطع کند، در تازه‌ترین واریز یارانه نقدی که بامداد روز چهارشنبه، ۲۷ شهریور، انجام شد، دست‌کم یارانه نقدی ۲۰۰ هزار نفر قطع شد.

به‌ گزارش خبرگزاری مهر، یک مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تأیید این خبر گفت که لیست افراد واقع در دهک‌های پردرآمد توسط این وزارتخانه به سازمان هدفمندی یارانه ها تحویل داده شده است.

نزدیک به ۹ سال پس از شروع اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، در قانون بودجه امسال، دولت مکلف به حذف یارانه سه دهک بالاتر شده است.

پیش از این، محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعلام کرده بود که برای انجام این کار در دولت «مقرر شد وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی، کشور و ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان برنامه و بودجه مسئول شناسایی دهک‌های بالا شوند» و این کار از پایان شهریور انجام شود.

به‌ گفته جبار کوچکی‌نژاد، نماینده مجلس و رئیس هیئت تفحص از سازمان هدفمندی یارانه‌ها، نزدیک به ۷۸ میلیون نفر یارانه نقدی دریافت می‌کنند که «باید نزدیک به ۲۰ میلیون نفر آنها به‌ دلیل زندگی در خارج از ایران یا تعلق به دهک‌های بالای جامعه حذف شوند».

علی ربیعی، سخنگوی دولت، نیز روز چهارشنبه، ۲۷ شهریور، با بیان این‌که «حذف یارانه ثروتمندان شروع شده»، شمار مشمولان حذف یارانه را «در حد صدک و بیش از ۷۰۰ هزار نفر» اعلام کرد و گفت درآمد این افراد «در سال بالای میلیارد» بوده است.

آقای ربیعی همچنین از شناسایی ثروتمندان خبر داد و افزود که در ماه آینده نیز روند حذف یارانه‌بگیران ادامه خواهد داشت.

شیوه اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، از ابتدا تا اکنون، همواره با انتقادهای بسیاری از هرسو روبه‌رو بوده است. بر اساس این قانون، از ۹ سال پیش به این سو، به هر ایرانی ماهانه ۴۵ هزار تومان پرداخت شده است.

مطالب مرتبط : واقعیت و شایعه ثبت نام سهام عدالت 98

چگونه این خانوارها از سبد یارانه حذف شدند

بر اساس تکلیفی که مجلس برای ما مشخص کرده بود، در گام اول باید یک سری شاخص و بانک‌های اطلاعاتی را مبنا قرار می‌دادیم تا افرادی را که کاندیدای حذف هستند، شناسایی کنیم. ما برای اینکه خطاهای شناسایی را به حداقل برسانیم، در فاز اول ۲۰۰ هزار خانوار را شناسایی کردیم. اینها بر اساس بانک‌های اطلاعاتی جزو سه دهک بالای درآمدی هستند، مگر اینکه اعتراض کنند، که در نهایت بر اساس تراکنش‌ها،  وضعیت مالی آنها مشخص خواهد شد.  

هر جایی که اینها مراجعه کرده و اطلاعاتی راجع به کد ملی‌شان ثبت شده بود، از دستگاه‌های مربوطه به اندازه وسعمان این اطلاعات را دریافت کردیم. این اطلاعات را با دقت بسیار بالا، تجزیه و تحلیل کرده و مبنای شناسایی قرار دادیم. اطلاعات یادشده شامل موارد مختلفی از جمله تعداد و ارزش املاک، خودرو، سفرهای خارجی و... است.  همچنین از طریق بانک اطلاعات پزشکان، مدیران دولتی، وکلا، اعضای هیئت علمی دانشگاه، اصناف خاص مثل صرافی‌ها و طلافروشان و بانک‌های اطلاعاتی دیگر مثل مجموع حقوق و دستمزد خانوار، تعداد اعضای خانوار، محل و منطقه زندگی خانوار، اطلاعاتی دریافت شده و مد نظر قرار گرفته است. افرادی که در این مرحله شناسایی شدند، کاندیدای حذف از دریافت یارانه هستند.

ما به این افراد ابتدا از طریق پیامک اطلاع‌رسانی کردیم. به آنها گفته شده که در صورت داشتن اعتراض، به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنند. بعد از اینکه سرپرست‌های خانوار به همراه مدارک شناسایی معتبر مراجعه کردند، به آنها اجازه‌نامه یا رضایت‌نامه‌ای داده می‌شود که با امضای آن، به دولت اجازه داده می‌دهند به کلیه اطلاعات مالی مثل گردش حساب سرپرست و اعضا، تسهیلات دریافت شده، سودهای پرداختی و امثالهم دسترسی داشته باشد. اما لازم است گفته شود تنها اطلاعاتی مبنای بررسی برای حذف یارانه قرار می‌گیرند که مربوط به هزینه‌کرد خانوار در چهار ماه اول سال ۱۳۹۸ باشد.

پس از امضای رضایت‌نامه، یک پیامک برای سرپرست خانوار ارسال می‌شود که در آن یک کد رهگیری وجود دارد. فرد ۴۸ ساعت بعد از دریافت کد رهگیری باید به وب‌سایت https://yaraneh۱۰.mcls.gov.ir/prs مراجعه و کد ملی و رهگیری را وارد کند و تراکنش‌های بانکی خود را ببیند. سپس می‌تواند در آنجا اعتراض خود را ثبت کرده یا انصراف دهد. نهایتاً تا دو ماه نتیجه اعتراض به وی اطلاع‌رسانی خواهد شد. ما برای اینکه خطای تصمیم‌گیری را در مرحله اعتراض پایین بیاوریم، ابتدا بررسی سیستمی و سپس در صورت لزوم بررسی میدانی خواهیم کرد، همان‌طور که کمیته امداد انجام می‌دهد. افراد معترض همچنین می‌توانند با تلفن ۰۲۱۶۳۶۹ تماس بگیرند. 

مطالب مرتبط : ریشه کن شدن فقر مطلق

آمار مراجعه کنندگان معترض به حذف یارانه

درباره این شماره تلفن یک نکته را یادآوری کنم؛ تا ۳۱ شهریور به آنهایی که به‌زعم ما کاندیدای حذف هستند، پیامک فرستاده‌ایم. ما در روز اول مهر، ۱۴۴۰ تماس و دوم مهر هم حدود ۳۵۰۰ تماس داشتیم. بیش از ۸۰ درصد از این افراد کسانی بوده‌اند که یارانه برای آنها در ماه شهریور واریز نشده است. باید متذکر شوم یارانه این افراد حذف نشده، بلکه یارانه برای آنها واریز شده، اما اصطلاحاً در حساب آنها ننشسته است. این یک مشکل فنی از سمت سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها بوده و لازم است افراد به بانک خود مراجعه کرده و ثبت حساب در سامانه سازمان هدفمندسازی را درخواست کنند.  این روزها شایعه شده که دولت به‌جای طبقات بالایی، یارانه خانوارهای فقیر را حذف کرده،  در حالی که این افراد حذف نشده‌اند و واریز نشدن یارانه آنها صرفاً ناشی از یک مسئله فنی بوده است.  بنابراین جای نگرانی وجود ندارد و با مراجعه به بانک و اعلام حساب، یارانه آنها واریز خواهد شد.

باید تأکید کرد که تا کنون یارانه کسی حذف نشده و خانوارهایی که برای آنها پیامک ارسال شده،  تنها کاندیدای حذف هستند و در صورت محرز شدن درستی اعتراض آنها، یارانه چند ماهه آنها (که طی بررسی حذف خواهد شد) به حساب آنها واریز می‌شود.