بعضی از جاذبههای طبیعی وهم انگیز و ترسناک به نظر میآیند یا بهتر است اینطور بگوییم که قبل از سفر به آنها با تصاویری که میبینیم و چیزهایی که دربارهشان میخوانیم چنین فکری در ذهنمان شکل میگیرد. بعضیها ترس به کنجکاویشان غلبه میکند و عطای سفر به این مناطق را به لقایش میبخشند. اما برای عدهای دیگر دقیقا عکس این قضیه است. کنجکاوی آنها بر ترس و وحشتشان پیروز شده و برای کشف رمز و رازها و تجربه هیجان و ماجراجویی دل به جاده میزنند و راهی این مکانها میشوند. اگر شما هم آدم ماجراجویی هستید و اهل کشف رمز و راز، درهای مرموز و اسرار آمیز در طبس به نام کال جنی میتواند این بار مقصد سفرتان باشد.
معرفی
حدود 30 کیلومتر که از طبس به سوی بشرویه برانی، میرسی به سرزمینی اسرارآمیز که انگار مینیاتوری رازآلود از گراندکانیون آمریکاست. یک درهی خاموش، خنک و آبدار در دل پهنهای داغ و تبدار که آثار حیات در آن دست کم به دوران امپراتوری ساسانی بازمیگردد. مردم محلی به آن کال جنی میگویند و البته توصیه اکید میکنیم که هرگز به تنهایی در این کال قدم نزنید! حتی اگر به ارواح و جن هم اعتقادی ندارید.
این دره را که طی سدههای متمادی سیلابهای منطقه خراسانجنوبی تراشیدهاند کالجنی مینامند. کال اصطلاحی است که به دره یا مسیر ایجاد شده به وسیله سیلاب ها و جریان آب اطلاق می شود.
دلیل نام گذاری کالی جن
شاید برایتان سوال باشد که چرا این نام را روی این دره گذاشتهاند. وقتی جاذبهای شکلی منحصر به فرد و یا به نوعی ویژگی و مشخصهای عجیب و غریب دارد، معمولا اسمهای عجیب و متفاوتی هم روی آن میگذارند. به خصوص وقتی گذشتگان دلایل علمی این تفاوت و ویژگیهای خاص را نمیدانستند بنا به باورها و خیال پردازیهای خود از آن مکان نامی برایش انتخاب میکردند.
حالا چرا کال جنی؟ این اسم از دو بخش کال و جنی تشکیل شده است. کال به دره یا مسیری گفته میشود که به وسیله سیلابها و جریان آب ایجاد میشود. بخش دوم اسم یعنی جنی هم به این خاطر آورده شده که قدیمیها اعتقاد داشتند که این دره ترسناک و محلی زندگی و رفت و آمد اجنه است.
بیشتر بخوانید: روستاهای گردشگری ایران را بهتر بشناسیم
دلیل این که خیال میکردند جنها در کال جنی زندگی میکنند، ساختار متفاوت دره و پیچیدن صدای وهم انگیز باد در میان دیوارهها بوده است. همچنین عدهای معتقد بودند که خانهها و حفرههایی که در بین راه میبینیم به دست اجنه ساخته شده است!
محل قرارگیری کالی جن
کال جنی یا دره جن ها دره ای است که در شمال طبس و در اطراف روستای ازمیغان و در امتداد خروجی قناتی که در نزدیکی آن قرار دارد واقع شده است و 35 کیلومتر با شهرستان طبس فاصله دارد. دره ای زیبا و حیرت انگیز که بومیان قدیمی آن را دره جن ها نامیده اند و آن را خوف انگیز و محل زندگی ارواح و جن ها می دانستند.
مسیر دسترسی به این حفره ها بسیار دشوار است. در مسیر این حفره ها تونل هایی دیده می شد که احتمالا راه های ارتباطی آنها با هم بوده است.
برای دست یابی به کف دره نیازمند آشنایی به منطقه است. دره دارای دیواره های بلند و پرشیب است که وارد شدن به آن می تواند خطراتی به همراه داشته باشد. وجود تونل ها و خانه هایی بنام خانه گبرها در دل دیواره ها که برای سکنای زرتشتیان زمان خود ساخته شده است از دیگر جدابیت های این دره است. ساخت این تونلها و حفرها احتمالا به زمان ساسانیان بازمیگردد. این حفره ها و تونلها در دامنه جداره های این دره قرار گرفته اند.
از آنجا که رسیدن به کف دره برای برخی دشوار است حرفهایها 2مسیر را پیشنهاد میکنند. راه نخست این است که پس از جدا شدن از جاده آسفالت و دوراهی استخر شاعر و طی حدود 5کیلومتر جاده خاکی به دره میرسیم، از آن پس میتوان از انتهای جاده خاکی که به نوعی ابتدای دره و در مجاورت کوه است پیش رفت.
دیدنیهای کال جنی
کال جنی مقصد مناسبی برای کسانی است که دلشان غرق شدن در رمز و راز را میخواهد و این وسوسه دست از سرشان برنمیدارد.
وجود تونلها و خانههایی به نام خانه گبرها در دل دیوارهها که برای سکنی زرتشتیان زمان خود ساخته شده است از دیگر جذابیتهای این دره است. ساخت این تونلها و حفرها احتمالا به زمان ساسانیان بازمیگردد. این حفرهها و تونلها در دامنه جدارههای این دره قرار گرفتهاند. مسیر دسترسی به این حفرهها بسیار دشوار است. در مسیر این حفرهها تونلهایی دیده میشد که احتمالا راههای ارتباطی آنها با هم بوده است.
راه دیگر این است که از شکافی که در میانه راه خاکی است وارد دره شد. هر چند راه نخست بهتر است و در کنار آن چشمه آبی نیز مشاهده میشود. بلدها به همراه گردشگرها مسیر آب را دنبال میکنند و در مسیر، درختهای نخل و نیزارها همچنین حالت U و گاهی V شکل شدن دره برای آنها چشمنواز خواهد بود.
چشمههای کوچک میان راه را محلیها شلن مینامند و در تابستان و اوایل پاییز میتوان در آنها آبتنی و خستگی راه را از تن به در کرد.
در مورد حفرههای داخل دیوارهها برخی بر این باورند که ساخته دست انسان است و مشاهده برخی نشانهها نیز این دیدگاه را تأیید میکند. برای نمونه در بخشی از کالجنی و در ارتفاع 2متری از سطح زمین یک چاه ورودی وجود دارد که میتوان به درون آن رفت. در چاه که 7 تا 8 متر بلندی دارد جای دستها و حفرههایی وجود دارد که میتوان از آنها برای بالا رفتن بهره برد.
بیشتر بخوانید: باغ رویال سیدنی با منظره های دیدنیاش
در بالای آن به تالاری بر میخوریم که 2 دالان دارد و هر کدام شامل چندین اتاق است. آنجا میتوان مطمئن شد که همه اینها بهوسیله بشر و در دل دیواره این دره شگفت، پدید آمده است؛ تا جایی که هنوز رد تیشه معمارهای منسوب به دوره ساسانیان بر در و دیوار اتاقکها باقی مانده است.
شب را کجا بمانیم؟
معمولا افرادی که به طبس سفر میکنند، چه با وسیله شخصی و چه با تورهای مسافرتی، یک روز را به بازدید از کال جنی اختصاص میدهند. بازدید بدین صورت است که صبح به این دره میآیند به گشت و گذار میپردازند و شب برای استراحت به طبس برمیگردند. برای اقامت در طبس به راحتی میتوانید هتلهایی با قیمت مناسب رزرو کنید و یا در اقامتگاههای بوم گردی بمانید و اقامتی متفاوت و خاطره انگیز را تجربه کنید.
گفتنی است اگر برنامه شما این است که حتما یک شب را در حوالی این دره بمانید، میتوانید بر روی اقامت در خانههای محلی در روستای ازمیغان حساب باز کنید. همچنین اگر وسایل لازم برای کمپینگ در طبیعت را همراه خود ببرید، چادر زدن در محلی مناسب در اطراف دره گزینه دیگری برای اقامت در این منطقه است.