تیتربرتر: دشت شیمبار یکی از دیدنی های خوزستان است که در شمال شرق این استان و در 100 کیلومتری شهر مسجد سلیمان واقع شده است.این دشت زیبا و پر طراوت جدا از دیدنی های طبیعی بکر و جذابی که دارد، جایگه چندین اثر باستانی و کتیبه تاریخی است.
معرفی دشت شیمبار
شیمبار یا شیرینبهار دشتی سرسبز در شمال شرق خوزستان و در مسیر جاده مسجدسلیمان به شهرکرد است.
معنی شیمبار دقیقا مشخص نمیباشد ولی احتمالات زیادی راجب معنی شیمبار گفته شده اس. معنای احتمالی آن شیرین بهار است (که در اثر زمان به شیمبار تبدیل شده است).
یک معنی محتمل دیگر این است شیم+بار به معنی جایی که بار انداختن شوم میباشد. شیم (شوم)+بار. این معنی احتمالا از انجا میاید که با توجه به داشتن حیوانات وحشی مانند گراز، خرس، گرگ، پلنگ، مار افعی و در گذشته شیر نیز در دشت شیمبار وجود داشته است و در گذشته که سلاح گرم و تفنگ هنوز وجود نداشته است، دفاع در برابر هجوم این حیوانات وحشی سخت بوده است، بنابراین مکانی که بار انداختن در آن شوم بوده است یکی از معانی احتمالی شیمبار میباشد.
این منطقهٔ گردشگری از توابع بخش چلو است و در فاصله ۱۰۰ کیلومتری مسجدسلیمان و ۲۲۵ کیلومتری اهواز است. دشت شیمبار از شرق به کوه دِمه و از جنوب غرب به چال مًنار و از جنوب به کوه قلندر و کوه دِلا و از شمال شرق به منطقهٔ للروکُتُک و کوههای بلند و پر برف کینو و لیله متصل است. پیکرشناسان زمین دلیل ایجاد دشت شیمبار را زمین لغزشی که در اواخر عصر یخبندان نزدیک به ۱۰۰۰۰ سال پیش رخ داد میدانند. این زمین لغزش در بخش جنوبی دشت و روبروی پل نگین می باشد. از شواهد ریخت شناسی و ژئومورفولوژی دشت شیمبار چنین بر میآید که پس از این زمین لغزش، دریاچه بسیار بزرگی تا ژرفای ۱۰۰ متر و چندین کیلومتر پهنا تشکیل گردید ولی سرانجام از طریق یک مسیر زیر زمینی در پل نگین، آب دریاچه تخلیه شد.
شیمبار در مسیر اصلی کوچ عشایر بختیاری از مناطق گرمسیری خوزستان به سوی کوهرنگ و زرد کوه و مناطق سردسیری در چهارمحال و بختیاری است.شیمبار تغییر یافته کلمه شیرین بهار است.
مطالب مرتبط:
آثار باستانی دشت شیمبار
کتیبهها و آثار باستانی متعدد، خبر از قدمت این منطقه میدهند که به دوران اشکانیان برمیگردد. سنگنگارههای تنگ بتا یکی از این آثار باستانی است.
تنگ بتا با ۱۲ نقش برجستهی هشتونیم متری و یک نقش ۱۴۰ سانتیمتری در ارتفاعات کوه دلا در شهرستان اندیکا قرار دارد. طبق بررسیهایی که باستانشناسان در دورههای مختلف در این منطقه داشتهاند، در اندیکای خوزستان نزدیک به ۷۰۰ محوطه و بنای تاریخی و باستانی، شناسایی شده است.
تنگ بتا از متفاوتترین نقش برجستههای خوزستان است که با درنظرگرفتن نوع پوشش و آرایش موی سر این سنگنگارهها، میتوان تخمین زد که همزمان با دورهی اشکانیان و مربوطبه الیمائیدها (حکومت محلی همزمان با اشکانیان که اندیکا جزئی از قلمرو آنها محسوب میشده است) هستند.
تنگ بتا در سال ۱۳۸۹ به شمارهی ۲۵۹۸۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و شامل دو بخش است. یک تابلو که نقش یک نفر روی آن حجاری شده و در تابلوی دیگر ۱۲ نقش برجستهی دیگر وجود دارد. در این نقش برجستهی ۱۲ نفری، ۹ نفر همقد و در بخش دیگر، سه نفر قامت کوتاهتری دارند. در میانهی نقش این ۱۲ انسان، کتیبه، گرز و پایهی آتشدان دیده میشود.
بر سر دو نفر از آنها تاجی قرار دارد که این دو نفر را از سایر ممتاز و جدا میکند و به نظر میرسد که ملکه و همسر شاه باشند. حالت افراد به نحوی است که گویی در حال انجام مراسم مذهبی هستند.
ایرانیان دوران باستان بهدلیل اعتقاد داشتن به قداست خاک که یکی از عناصر چهارگانهی خلقت است، پاک بودن آن را ضروری می دانستند بنابراین برای اینکه بدن اجساد مردگان با خاک تماس پیدا نکند آنها را در هوای آزاد قرار میدادند تا گوشتشان طعمهی جانوران و پرندگان شود و بعد از مدتی که فقط استخوانهای مرده باقی میماند آنها را درون استودانها قرار میدادند. این استودانها در دل کوه یا در دل سنگهایی که بهصورت مجزا در مناطق مختلف پراکنده بودند کنده میشدهاند. برخی از آنها سنگنگاره هم دارند اما برخی دیگر ساده هستند.
زیست بوم دشت شیمبار
در این منطقه حیوانات مختلفی زندگی میکنند که البته جمعیت تعدادی از آنها به دلیل شکارهای بیرویه و شاید بدون مجوز و همچنین عدم رسیدگی به محیط زندگی آنها کم شده است، بهطوریکه امروزه تنها ۲۵ گونه پستاندار و ۷۰ گونه پرنده در این منطقه باقی مانده است. این حیوانات در منطقه بهصورت پراکنده زندگی میکنند و محدوده خاص و مشخصی ندارند.
همچنین انواع پرندگان درخت زی و خشک زی و همچنین آبزی در منطقه دیده میشوند، پرندگانی مانند حواصیل شب، کشیم کوچک و بزرگ، هدهد، انواع توکا، حواصیل خاکستری، کبک، انواع دارکوب، تیهو، بلبل دم سرخ، غراب، بلبل خرما، انواع قمری و کبوتر، جی جاق، کمرکلی کوچک و بزرگ، انواع توکا، زاغی، لاشخورها، چرخ ریسک و سایر پرندگان شکاری. در منطقه شیمبار انواع گونههای گیاهی نیز با تنوع زیاد دیده میشود که بهصورت ۳ اشکوب کاملاً مجزا قرارگرفتهاند.
این دسته شدن گیاهان در ۳ گروه مجزا خود یکی از عجایب و جاذبههای طبیعی منطقه محسوب میگردد. در شط شیمبار بیشتر درختان و درختچههای جاز را میبینیم که بسیار متراکم در کنار یکدیگر قرار دارند. در قسمت کوهستانی بیشتر درختان بلوط را میبینیم و در بخشی دیگر بیشتر درختچههای مورد معطر وجود دارند که تراکم زیاد آنها نیز در نوبه خود جالب میباشد.
همانطور که گفتیم گونههای مختلف و متنوعی از درختان و درختچهها در دشت شیمبار خوزستان روییده است که بهطور خلاصه شاید بتوان به تعدادی از آنها اشاره کرد؛ گونههایی مانند: انگور، بادام، کیکم، جاز، پده، زالزالک، ارژن، کلخونک، مورد، چنار، آلبالوی وحشی، توت، گون، زبان گنجشک، زیره، گاو زبان، خاکشیر، پرسیاوشان، مورد معطر، ریواس، انواع گرامینه و تعداد زیاد و متنوعی از گیاهان دارویی.
آدرس دشت شیمبار
مهمترین راه دسترسی دشت شیمبار، مسیر جدیدالاحداث مسجدسلیمان به شهرکرد است که در حال حاضر تا ابتدای منطقه بهصورت آسفالت شده است و داخل منطقه نیز در حال زیرسازی و آسفالتکاری است. داخل منطقه، راههای شنی روستای وجود دارد. مسیر دیگری از بخش اندیکا به سمت بخش بازفت امتداد دارد و از وسط منطقه میگذرد. بخشی از این مسیر آسفالت و قسمتهایی از آن شنی است.
مسیرهای مالرو و فرعی نیز وجود دارند که با پیادهروی امکان تردد در آنها و مشاهده طبیعت اطراف وجود دارد. شیرین بهار به دلیل برخورداری از طبیعت بکر و زیبا و همجواری آن با آثار تاریخی و فرهنگ قومی، یکی از بهترین مقاصد گردشگری چه برای مسافران داخلی و چه برای گردشگران خارجی است.
گردآورنده:فرحان مرادی
آنچه دیگران میخوانند: