به گزارش تیتربرتر؛ در حال حاضر بازار بورس از رفتار منطقی خود خارج شده است و کارشناسان و تحلیلگران نیز نگاه امیدبخشی ندارند و نشانه ای از برگشت روند بورس به شرایط قبلی در معاملات دیده نمی شود و بی‌اعتمادی و ترس در صف‌های فروش بازار کاملا مشهود است و حقوقی ها نیز دیگر قدرت حمایت را ندارند.

 بورس بیش از یک ماه است که گرفتار ریزش شدیدی شده و به نظر می‌رسد این روند تمامی ندارد، این در حالیست که بسیاری از سهام داران متحمل ضرر و زیان‌های هنگفتی شده اند که جبران شدن آن‌ها ممکن است مدت زمان زیادی به طول بکشد.

ریزش بورس از کجا شروع شد؟

عظیم ثابت رئیس انجمن توسعه سرمایه گذاری حرفه‌ای در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه یکی از دلایل عمده نزول شدید این روز‌های بورس افزایش فاصله ارزش ذاتی و روز سهم‌ها است، گفت: بورس تهران بعد از اینکه طی ۵ ماه نخست سال پس از چند سال رخوت و کم رمقی دوران رشد خوبی را پشت سرگذاشت، این روز‌ها روند ریزشی را دنبال می‌کند و بسیاری از سهام داران تازه واردان را با ضرر‌های سنگینی روبرو ساخته است.

وی افزود: بورس به بنا به دلایل همچون افزایش نرخ ارز، رشد قیمت‌های جهانی، آزادسازی سهام عدالت، عرضه ETFهای دولتی و حمایت دولت از بازار سرمایه با رشد همراه شد، اما در مقاطع مختلف بسیاری از کارشناسان این هشدار را دادند که بورس به احتمال زیاد با اصلاح روبرو خواهد شد، اما همه به دلیل اینکه سرمست از سود‌های خیره کننده بودند به این هشدار‌ها توجهی نکردند و در قیمت‌های مختلف وارد هر سهمی شدند، این در حالیست که اصلاح آغاز شد و بسیاری از افراد حاضر در بازار به خصوص سرمایه گذاران را غافلگیر کرد.

ثابت با تاکید بر اینکه ریزش بورس فراتر از حد انتظار کارشناسان و فعالان بورس بود، اظهار داشت: ماجرا از اختلافی که بین وزرای نفت و اقتصاد بر سر صندوق پالایشی به وجود آمد، شروع شد و آن مسئله سرآغاز ریزش بورس بود، از سویی سهم‌هایی که در صندوق‌های ETF دوم و سوم دولتی قرار داشتند، طی یک بازه دوماهه چندین برابر شدند، به طوریکه برای آن‌ها صف‌های خرید میلیاردی تشکیل شد، همچنین دوتایمه کردن بازار نیز مزید بر علت شد تا سهم‌های به اصطلاح دولتی هر روز مثبت ۵ درصد را بخورند و با افزایش افسار گسیخته‌ای همراه شوند.

این کارشناس بورس بیان داشت: بازگشت نماد‌های شاخص ساز به تایم عادی بازار با توجه به روند اصلاحی که بر بورس حکمفرما بود، این روند نزولی را تشدید کرد و در این زمینه تاثیر بسزایی گذاشت، چنین وضعیتی باعث شد اعتماد عمومی به بورس خدشه دار شود و سهام داران در صف‌های فروش قرار گرفتند، اما نکته مهم این است که بازار سهام به مرور زمان به شرایط عادی و متعادل باز خواهد گشت، اما از سویی باید گفت، علیرغم احوال امروز بورس، باز هم، این بازار بهترین مکان سرمایه گذاری تا پایان سال خواهد بود.

وی همچنین با اشاره به انتقاداتی که به حقوقی‌های بازار مبنی عدم حمایت درست و حسابی از نماد‌ها در چنین شرابطی می‌شود، یادآور شد: این سخنان زیاد گفته می‌شود، اما نکته مهم این است که آن‌ها نیز برای خود به مانند سهام داران حقیقی استراتژی دارند و در روندی که بازار نزولی است آن‌ها نیز طبیعتا اقدام به شناسایی سود می‌کنند.

بورس چه زمانی برگشت خواهد زد؟

سید مصطفی صفاری کارشناس بورس در گفتگو با فرارو با تاکید بر اینکه با انتشار گزارش‌های شش ماهه شرکت‌های بورسی و فرابورسی روند بازار سهام برخواهد گشت، گفت: زمانیکه این اتفاق رخ دهد، شرکت‌ها دو مسیر جداگانه را طی خواهد کرد، نماد‌هایی که بتوانند گزارش‌های خوب و مثبتی را منتشر کنند، دوباره به مسیر صعود باز می‌گردند و دور جدیدی از رشد را تجربه خواهند کرد، اما در مقابل نماد‌هایی طی این مدت به صورت پفکی باد کرده اند، اما زیان ده هستند و گزارش‌های منفی را ارائه دهند، قدر مسلم روند قبل از این همه گیری بورس را تجربه می‌کنند و دیگر از رشد‌های نجومی آن‌ها خبری نخواهد بود.

وی با اشاره به اینکه شاخص کل بورس در پاییز محدوده دو میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی را نیز لمس خواهد کرد، افزود: بسیاری از نماد‌هایی که ارزنده بوده و دارای بنیاد قوی هستند، سقف‌های قیمتی قبل از این اصلاح را تجربه کرده و می‌توانند به سقف‌های بالاتری نیز دست پیدا کنند، بنابراین سهام داران باید به سراغ نماد‌هایی بروند که در دل خود سودساز بوده و از آینده مناسب و مطمئنی نیز برخوردار باشند.

صفاری با بیان اینکه به صورت سنتی همه ساله در ماه‌های مرداد و شهریور بورس دوران اصلاحی را تجربه می‌کند، اظهار داشت: در این دوماهه به دلیل اینکه شرکت‌های طی خرداد و به خصوص تیرماه مجامع عادی سالیانه را برگزار کرده و سود نقدی توزیع می‌کنند، یک خلاء در روند حرکتی آن‌ها ایجاد می‌شود، به همین خاطر تا زمان ابتدای پاییز که گزارش‌های شش ماهه منتشر می‌شود، آن‌ها در وضعیت اصلاحی به سر خواهند برد، اما با انتشار گزارش‌ها کم کم روند‌ها تغییر پیدا خواهد کرد.

این کارشناس بورس اضافه کرد: روند حرکتی بورس به مانند ترن هوایی در شهربازی است، ترن در یک مقطع بالا می‌رود، و بعد از آن نیز در سراشیبی قرار می‌گیرد، طبعا این بالا رفتن از ارتفاع هرقدر بیشتر باشد، سقوط آن نیز شدیدتر است، از ابتدای سال تاکنون بورس بیش از ۳۰۰ درصد رشد داشته، طبعا اصلاح ۳۰ تا ۵۰ درصدی نیز اتفاق می‌افتاد، این مسئله را کارشناسان گوشزد کردند، اما متاسفانه به این هشدار‌ها توجهی نشد.

تأثیر انتقال دارایی از صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه 

در حالی که در روزهای گذشته، کارشناسان با صدای بلند اعلام می‌کردند بازار سهام باید جریان طبیعی خود را طی ‌کند، اما مسوولان پشت در‌های بسته مشغول برنامه‌نویسی و سیاست‌گذاری برای حمایت از رشد شاخص بازار هستند. در واقع، این برداشت وجود دارد که افزایش شاخص بازار سهام نشانه عملکرد مثبت دولت و سایر سیاست‌گذاران شده و از سوی دیگر، برخی از نمایندگان مجلس نیز این نقد را دارند که چرا دولت در برابر نزول شاخص سکوت کرده است. در این خصوص ماجرای دنباله‌دار مداخلات غیراصولی ادامه دارد.

در حالی که از مدت‌ها پیش زمزمه حمایت از بورس با منابع صندوق توسعه ملی به گوش می‌رسید، روز گذشته علی ربیعی، سخنگوی دولت از تخصیص یک درصد از دارایی صندوق توسعه ملی در جهت پایداری بازار سرمایه خبر داد. طبق قانونی که در سال ۹۴ به تصویب رسیده است صندوق توسعه ملی مجاز است یک درصد از دارایی خود را در صندوق تثبیت بازار سرمایه‌گذاری کند. 

سخنگوی دولت در یک نشست خبری گفت تاکنون این موضوع ابهام داشته و به مرحله اجرا نرسیده است، اما اخیرا ابهام آن رفع شده است. به گفته او، از ابتدای هفته آتی این سپرده‌گذاری جهت پایداری بازار سهام صورت خواهد گرفت. همچنین مدیرعامل سازمان بورس و اوراق بهادار نیز اخیرا اعلام کرده بود که به‌طور جدی پیگیر اجرای انتقال یک درصد از دارایی‌های صندوق توسعه به صندوق تثبیت بوده و به محض ارسال ابلاغیه آن به سازمان بورس به‌طور رسمی جزئیات آن را تشریح خواهیم کرد.

مطالب مرتبط:

• بررسی دلایل ریزش بورس/چه زمانی بازار سرمایه صعودی خواهد شد؟
• پیش بینی بورس در مهر 99

حسن قالیباف همچنین اضافه کرد شخص وزیر اقتصاد به‌طور جدی پیگیر نهایی شدن انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی هستند و سازمان بورس نیز مدت طولانی است که پیگیر این موضوع است و قطعا اجرای این مصوبه در شرایط فعلی بازار برای بازارگردانی مداوم همه نمادها و افزایش نقدشوندگی بازار اتفاق بسیار خوبی است.

بنابر گزارش دنیای اقتصاد؛ اما در شرایط کنونی به نظر می‌رسد تصمیم دولت برای تخصیص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی با هدف تثبیت بازار سرمایه صورت گرفته که با هدف اصلی صندوق در تناقض است. 

 در نهایت می‌توان بیان کرد انتقال دارایی از صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه به مثابه ریختن زغال‌سنگ درون موتورخانه قطاری است که به سمت یک پل شکسته می‌رود. نکته قابل توجه این است که فعالان واقعی بازار سرمایه نیز با این نوع مداخلات دولت در بازار مخالف هستند. به اعتقاد این گروه، پولی کردن غیر‌منطقی شاخص بازار باعث می‌شود که تعادل از بازار خارج شود و نتوان یک ارزیابی دقیق، از آینده بازار ترسیم کرد.

در واقع، بسیاری از بازیگران بازار سرمایه، از مداخلات غیرکارشناسی‌ دولت گریزان شده و چشم‌انتظار بازگشت تعادل به بازار هستند. از سوی دیگر، رانت‌جویان با علم کردن این موضوع که سرمایه مردم در حال سوختن است، دولت را مجبور می‌کنند که از هر منبع موجود یا ناموجود برای پرکردن باک بازار استفاده کند تا بتواند در این زمین دوباره کسب منابع کند، رخدادی که در تجربه غیراصولی از موسسات غیرمجاز دیده و منابع بانک مرکزی، صرف کسب درآمد و پوشش سود بالای گروه‌های خاص شد.

سیگنال منفی به بازار سهام

اما استفاده از این منابع، یک خطر دیگر برای انتظارات بازار دارد. در وضعیتی که بورس دچار نوسان است و نااطمینانی فعالان از آینده بازار افزایش یافته است اعلام خبر تزریق منابع ملی خود نیز می‌تواند سیگنالی منفی برای سهامداران باشد. دخالت دولت در بازار سرمایه ممکن است خبر از حال وخیم بازار سهام و احتمال نزول‌های آتی را به مردم مخابره کند. ارسال نشانه‌های منفی برای انتظارات سهامداران برخلاف هدف اصلی دولت برای ایجاد ثبات در بازار است.

در حقیقت سیاست‌گذار اعلام می‌کند که در شرایط کنونی، بازار روال نزولی را طی می‌کند و نیاز به یک منبع خارجی است تا روند بازار تغییر کند. حتی استفاده از این منابع نیز یک مرهم موقتی خواهد بود و نمی‌تواند جریان اصلی بازار را تغییر دهد.

حمایت دولت از بورس به ضرر حقوقی ها یا حقیقی ها

بنابر گزارش دنیای اقتصادی؛ دولت با هدف حمایت از مردم و افرادی که در طول سال‌جاری وارد بازار سرمایه شده‌اند به اقدامات مختلفی دست زده است اما سود پشتیبانی دولت از بورس بیش‌ از همه به نفع اشخاص حقوقی و کسانی است که دارای سهم‌های بزرگ در بازار هستند که اثرگذاری و قدرت بسیار بیشتری از سهامداران خرد در بازار دارند؛ این گروه می‌توانند با مانور و هدایت بازار سودهای حاصل از انتقال منابع صندوق توسعه ملی به بورس را کسب کرده و باعث ایجاد نیاز برای تزریق منابع بیشتر از طرف دولت نیز بشوند.

در حقیقت به نظر نمی‌رسد که حتی در صورت اجرایی شدن این سیاست، سپرده‌گذاران خرد نیز از این پول‌پاشی نفعی ببرند.  این مداخلات بی‌ثمر در جریان حرکت بازار مشاهده می‌شد. در ابتدای روند صعودی دولت سعی کرد جای تحلیل‌های مثبت در بازار خالی نماند، به شکلی که می‌شد از سیگنال‌های دولت نتیجه گرفت بورس به پشتوانه دولت حرکت می‌کند؛ در همین راستا دولت خود را متعهد می‌بیند ضرر کسانی که با نگاه به حمایت دولت وارد بازار شده‌اند را جبران کند. آنچه به نظر می‌آید این است که ادامه این روند بیش از پیش به عمیق شدن مشکل دامن خواهد زد.

بنابراین اگر دولت خود را ملزم می‌بیند تا از افرادی که با سرمایه‌های اندک وارد بازار سهام شده‌اند حمایت کند، این راه درستی به نظر نمی‌رسد. برای پشتیبانی از کسانی که با دارایی‌های کوچک و پس از صعودهای شاخص وارد بورس شده‌اند باید برنامه‌ دیگری در پیش گرفت. فرستادن منابع به بازار سرمایه به این شکل به نفع فعالان بزرگ بازار و کسانی است که پیش از نوسانات اخیر در بورس حضور داشته‌اند.

نکته‌ای که باید با صدای بلند در گوش سیاستمداران، اعلام کرد این است که بگذارید بازار روند طبیعی خود را طی کند، شاید در برخی موارد ثواب عدم مداخله به مراتب بیشتر از تصمیمات غیراصولی و مشکل‌آفرین این چنینی باشد و نباید اشتباهات گذشته را با اشتباهات جدید جبران کرد.

گردآورنده: الهام خلیلی خو

آنچه دیگران می خوانند:

• دلایل صف خرید دلار چیست؟
• تأثیر نتیجه انتخابات آمریکا بر بازار نفت