به گزارش تیتربرتر؛ بعد از اینکه از برنامه‌های دولت برای فروش نفت و اوراق سلف مرتبط با آن رونمایی شد، بحث‌های فراوانی در مورد آن در گرفت و بعد از آن نیز اجرای این دو طرح متوقف شد، در همین زمینه نمایندگان مجلس معتقدند، درآمد‌های حاصل از فروش سلف نفت در اختیار دولت فعلی قرار می‌گیرد، این در حالیست که دولت بعدی با توجه به این موضوع در دو سال آینده با بدهی‌های سنگینی مواجه می‌شود.
اعتراض به طرح نفتی دولت
شاید زمانی که رئیس جمهور در ۱۵ مردادماه خبر از ارائه طرح گشایش اقتصادی در شورای عالی هماهنگی سران قوا داد، هیچ وقت فکر نمی‌کرد کارشناسان به حدی جلوی این تصمیم دولت بایستند که نه تنها جلوی طرح را بگیرند بلکه به سو استفاده دولت از این جلسات نیز اعتراض کنند و آن‌را شیوه‌ای خارج از عرف قانونگذاری بدانند.
بعد از خبر گشایش اقتصادی، موجی از اعتراضات از سوی کارشناسان اقتصادی، اساتید دانشگاه و نمایندگان مجلس بلند شد که هدف همه آنها دو چیز بود، اولاً ورود این طرح به مجلس برای بررسی کارشناسی آن دوماً خطر بزرگ بدهکار کردن دولت بعد و وابسته کردن بودجه به نفت. مجموع این اعتراضات سبب شد تا در جلسه بعدی شورای هماهنگی سران قوا، رؤسای دو قوه مقننه و قضائیه با شروطی این طرح را بپذیرند؛ شروطی که در صورت رعایت از سوی دولت منجر به تغییر و دگرگونی طرح گشایش اقتصادی خواهد شد.
دستاورد دیگر اعتراضات چند روزه اخیر این بود که رئیس مجلس در اقدامی کم سابقه، نظر خود را منوط به بررسی سه کمیسیون تخصصی مرتبط دانست و به آنها اجازه بررسی طرح را داد. قالیباف در صحن مجلس گفت: قرار بر این شد که کمیسیون‌های انرژی، برنامه و بودجه و اقتصادی به صورت جداگانه و یا مشترک این مسئله را مورد رسیدگی قرار دهند و نهایی کنند.
مطالب مرتبط:
وی همچنین اضافه کرد: رؤسای کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس گزارشی درباره این موضوع ارائه کردند و قطعاً جمع بندی‌های این جلسه می‌تواند در تصمیم‌گیری شورای عالی هماهنگی اقتصادی تأثیرگذار باشد.
همچنین حمیدرضا حاجی‌بابایی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به نامه رؤسای قوای مقننه و قضاییه به مقام معظم رهبری درباره طرح پیش‌فروش نفتی گفت: شورای‌عالی اقتصادی سران قوا طی دو جلسه موضوع پیش‌فروش ۲۰۰ میلیون بشکه نفت به مردم را بررسی کرد که بحث‌های گوناگونی مطرح شد و ما اعلام کردیم که مجلس باید در بحث قانونگذاری این طرح ورود داشته باشد و دیگر آنکه نحوه فروش این مقدار نفت باید مشخص شود.
حاجی‌بابایی تصریح کرد: مجلس و قوه قضاییه درباره فروش قطعی نفت با ذکر شرایطی موافق بودند، بنابراین کلیات متن پیشنهادی دولت در جلسه سران سه قوه تصویب شد، اما روی جزئیات آن هنوز توافقی انجام نشده است و تا زمان توافق کلی، طرح پیش‌فروش نفت به مردم هم اجرایی نخواهد شد.
دلایل مخالفت مجلس با دو طرح نفتی دولت
فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد مخالفت‌ها باعث شده که دو طرح نفتی دولت فعلا متوقف شود، گفت: در طرح اول که با مسئله گشایش اقتصادی که آقای رئیس جمهور مطرح کردند، مرتبط است، قرار بود ۲۰۰ میلیون بشکه نفت به فروش برسد، که اگر دلار ۲۰ هزار تومان را معیار بگیریم، این طرح درآمد ۱۶۰ هزار میلیارد تومانی برای دولت در پی دارد و به نوعی برای دولت آینده هزینه ایجاد می‌کرد، برای همین موضوع مجلس با آن مخالفت کرد.
وی افزود: در نوبت اول زمانیکه این فروش نفت به مردم در جلسه اقتصادی سرا قوا مطرح شد، روسای سه قوه با آن موافق بودند، اما در جلسه دوم مجلس با آن مخالف است و برخی از نمایندگان نیز این موضوع را اعلام کردند، می‌توان گفت انتفال بدهی برای دولت بعدی اصلی‌ترین دلیل توقف فروش نفت به مردم است، این در حالیست که منایع حاصل از فروش چنین طرح‌هایی باید صرف پروژهای عمرانی و اتمام طرح‌های نیمه تمام شود، نه اینکه برای پوشش کسری بودجه دولت مورد استفاده قرار گیرد.
آقابزرگی با اشاره به اینکه در طرح دوم نیز فروش اوراق سلف موازی نفت در بورس انرژی مد نظر قرار گرفت، اما آن نیز فعلا متوقف شده است، اظهار داشت: در این زمینه نیز شنیده می‌شود که مجلس معتقد است که دولت در بودجه چنین اجازه‌ای ندارد که اوراق سلف نفتی را منتشر کند، در همین رابطه نیز جلسه‌ای با حضور وزرای اقتصاد و نفت در کمیسیون برنامه و بودجه برگزار شد، حال باید دید در نهایت آیا این اوراق سلف نفتی در بورس انرژی عرضه خواهند شد.
این کارشناس بازار سرمایه بیان داشت: تاکنون چندین بار قرار بوده که نفت عرضه عمومی شود، یکبار در دولت آقای احمدی نژاد چنین مسئله‌ای مطرح شد، اما سرانجامی نیافت، یک بار دیگر نیز طی سال ۹۴ در همین دولت قرار بود نفت به بورس بیاید که در چندین مرحله نیز عرضه شد، اما با توجه به شرایطی که برای آن تعیین کرده بودند، مورد اقبال قرار نگرفت، حال برای سومین بار نیز عرضه نفت در بازار سرمایه به نتیجه نرسید، به نظر می‌رسد حداقل در کوتاه مدت طلسم حضور طلای سیاه در بازار سرمایه شکسته نشود.
تاثیر خبر عرضه نفت بر روند بورس
وی با اشار به اینکه عرضه اوراق سلف نفتی در بورس نیز تاثیرات منفی بر جای گذاشت، گفت: با اعلام این خبر، شاهد فروش حقوقی‌های بازار بودیم که این موضوع می‌تواند به این علت باشد که آنها قصد داشتند، با فروش بخشی از دارای‌های سهام خود، برای خرید این اوراق نفتی اقدام کنند، حال که این مسئله منتفی شد، در داد و ستد‌ها شاهد بودیم که از فشار فروش حقوقی‌ها بازار کاسته شد، از سویی می‌توان پیش بینی کرد، در روز‌های آتی معاملات بورس متعادل شود و دیگر از تشکیل صف فروش‌هایی که در چند روز گذشته شاهد آن بودیم دیگر خبری نخواهد بود.
آقا بزرگی با توصیه به سرمایه گذاران خرد بورسی که برای انجام معاملات خود استراتژی داشته باشند، یادآور شد: بورس ایران بسیار از اخبار سیاسی و اقتصادی تاثیر می‌پذیرد، در این رابطه ممکن است با هر خبری روند معاملات سریع عوض شود و واکنش نشان دهد، بنابراین سهام داران باید برای فعالیتی که در بورس انجام می‌دهند، برنامه داشته باشند، به خصوص بعد از این اصلاحی که رخ داد، روند بورس نوسانی خواهد بود و دیگر از رشد‌های ابتدای سال خبری نیست، بنابراین اگر معامله گران استراتژی نداشته باشند، در این بازار پرتلاطم با ضرر و زیان روبرو خواهند شد.
این کارشناس بورس با تاکید بر اینکه سهام داران خرد نباید نگاه مقطعی به بورس داشته باشند، تصریح کرد: با توجه به اینکه بورس یک بازار مبتنی بر ریسک است، در همین راستا سهام داران باید توجه داشته که اگر دید کوتاه مدت دارند، این امکان هست که بازدهی مناسبی را نداشته باشند، اما اگر آنها با دید بلند مدت به این موضوع نگاه کنند، می‌توانند به سودی خوبی دست پیدا کنند، بازدهی‌ای که از سود بازار‌های موازی خیلی بیشتر خواهد بود.
ایرادات پیش فروش ارزی نفت
در این زمینه سخنگو کمیسیون اقتصادی مجلس، از برخی ایرادات کمیسیون اقتصادی بر این طرح سخن گفت.
وی بیان داشت: این طرح جزئیاتی دارد که باید بررسی شود. ما در کمیسیون اقتصادی اعتقاد داریم که اولاً اگر می‌خواهد فروش آتی اتفاق بیفتد در ابتدا باید فروش نقد آن در بورس انرژی اتفاق بیفتد دوماً باید در مقاطع زمانی متفاوت مانند ۶ ماهه، یک ساله و … اتفاق بیفتد، چه دلیلی که حتماً سررسید را دوساله قرار دهیم؟
وی افزود: نکته سوم این است که باید این پیش فروش به تحویل قطعی منجر شود و دولت نباید با یک عملیات مالی، نفت فروخته شده را بازخرید کند.
طغیانی با بیان اینکه خواسته ما این است که این طرح از شورای سران به مجلس بیاید که در این صورت ما نیز با قید فوریت آن‌را بررسی می‌کنیم و نتیجه را اعلام می‌کنیم، خاطرنشان کرد: به عنوان نمونه طرح افزایش سرمایه شرکت‌های بورس و فرابورس را به قید فوریت بررسی کردیم و زمان آن به دوهفته نیز نرسید. این طرح روز چهارشنبه تصویب شد و برای تأیید شورای نگهبان ارسال شد. وقتی به این سرعت بررسی می‌شود و واقعاً نیز به صورت خوبی بررسی می‌شود و دولت نیز همراه ما است، لزومی ندارد که به شورای سران ارجاع داده شود.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران میخوانند:
