تیتربرتر؛ ویتامین D  به عنوان پرو هورمون(پیش هورمون)نقش مهمی در تنظیم هورمون های بدن و فعالیت سیستم ایمنی ایفا می کند. ویتامین D همچنین کمک به جذب کلسیم و پیوند آن به استخوان ها و دندان ها می کند

 یک ویتامین محلول در چربی است که با سایر ویتامین ها متفاوت بوده زیرا بدن ما می تواند تقریبا مقدار مورد نیاز خود را با قرار گرفتن در برابر نور خورشید تولید کند.

 مصرف ویتامین D برای مقابله با ویروس کرونا مفید است؟

ویتامیـن  Dنقـش مهمـی در قسـمت های مختلـف بــدن برعهــده دارد کــه یکــی از آن هــا تقویت سیستم ایمنی است. اگر میزان ویتامین  Dدر بدن کم باشد، بدن در مقابل بیماری های عفونی از جمله ویروس کرونا دچار حساسیت بیشتری می شود. راه‌های تامین ویتامین D، شامل نور خورشید، منابع غذایی (ماهــی هــای چــرب، روغــن کبــد ماهــی و بــه مقــدار کمتــر تخــم مــرغ) و مکمل ویتامین D است.

شواهد نشان می دهند که کافی بودن مقدار ویتامین D در بدن، باعث بهبود سیستم ایمنی و افزایش قدرت مقابله با عوامل بیماری‌زا از جمله باکتری ها و ویروس ها می شود. ناشناخته ها در مورد ویروس کرونای جدید زیاد است و نقش ویتامین D، در مقابله با عفونت ناشی از این ویروس ثابت نشده است. مصرف مکمل ویتامین D باید با احتیاط باشد. ویتامین D جزو ویتامین هایی است که دریافت بیش از حد آن (سطح بالای 150 نانوگرم بر میلی لیتر)، منجر به مسمومیت و عوارض خطرناک برای فرد می‌شود،  

بیشتر بخوانید: فواید ویتامین ها در ماه رمضان

ویتامین D چیست؟

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که قابلیت ذخیره شدن در بدن را دارد و به رشد و استحکام استخوان ها از طریق کنترل تعادل کلسیم و فسفر کمک می کند. ویتامین D به دلیل آن که از خورشید گرفته می شود، ویتامین خورشید هم نامیده می شود.

مهم ترین فواید مصرف ویتامین D 

- هر روز که می گذرد محققان دلایل بیشتری برای اثبات تاثیر مثبت ویتامین D در حفظ سلامت بدن ارائه می دهند و مصرف این ویتامین را برای بدن ضروری می دانند. نقش اصلی ویتامین D، پیش ساز بودن هورمون هایی است که در جذب کلسیم و فسفر موثر بوده اند و به رشد استخوانی، استحکام استخوان ها و دندان ها، رشد سلول ها و سلامت استخوان در دوران کهنسالی کمک زیادی می کنند.

دریافت ویتامین D و کلسیم باعث افزایش قدرت و هماهنگی عضلات افراد است و از سوی دیگر افزایش جذب کلسیم و فسفر از روده ها، کاهش دفع از گرده ها و کنترل متابولیسم در استخوان می شود و از بروز سرطان روده بزرگ، افسردگی، مرگ زودرس، سکته مغزی، قلبی، ام اس، مرض شکر، آرتریت روماتوئید، آلزایمر و پوکی استخوان جلوگیری می کند.

با وجود تمام فواید ویتامین D، آیا استفاده بیش از حدِ لازم این ویتامین، می تواند تاثیر ناگواری بر سلامت انسان بگذارد؟

- ویتامین D جزء آن دسته از ویتامین های محلول در چربی است که قابلیت ذخیره شدن در بدن را دارد. در صورت مصرف با مقدار بالا می تواند باعث عوارضی از قبیل رسوب کلسیم در گرده ها، شش ها، قلب، گوش، دردهای استخوانی، از دست دادن اشتها و تهوع، افزایش حجم ادرار، یبوست، اختلالات گرده ای و موجب مسمومیت شود.

فقر ویتامین D، که به خصوص در زنان و کودکان شایع است، چه عوارضی دارد؟

- از عوارض مصرف کم این ویتامین در دوران کودکی، بیماری نرمی استخوان است. عوارض دیگر آن، بزرگی جمجمه، زائده های دکمه مانند روی ستون فقرات و برجستگی سینه است. در دوران بزرگسالی، کمبود این ویتامین در بدن باعث به وجود آمدن بیماری کاهش تراکم استخوانی و بروز دردهای شدید در نواحی پا و کمر می شود و امکان دارد در میان سالی استخوان های بلند و بزرگ بدن مانند استخوان ران به راحتی شکسته شوند. در دوران کهنسالی، کمبود این ویتامین باعث بروز بیماری پوکی شدید استخوان، به ویژه در زنان می شود.

بیشتربخوانید: چرا از کرونا می ترسیم؟

نشانه های کمبود  ویتامین D و چگونه قابل تشخیص است؟

- در حال حاضر میزان ویتامین D طبیعی موجود در غذاها پایین است و حتی غذاهای تقویتی نیز ویتامین مورد نیاز بدن را تامین نمی کنند. در واقع افراد بیشترین مقدار آن را از طریق آفتاب به دست می آورند. تنها راه تشخیص کمبود ویتامین D، آزمایش خون است. اگرچه علائمی همچون مشکلات گوارشی، تعریق در ناحیه پوست جمجمه، استخوان درد، افزایش وزن و بی حوصلگی می توانند تا حدودی نشانگر کمبود ویتامین D در بدن باشند.

چه عواملی باعث کمبود ویتامین D می شوند؟

- افراد تیره پوست در مقایسه با کسانی که پوست روشن دارند، همچنین افراد شب کار و کسانی که شب ها بیدارند و روزها می خوابند، کسانی که در آب و هوای سرد زندگی می کنند، نوزادان شیرخوار، افراد مسن، افرادی که محدودیت در قرار گرفتن در معرض نور خورشید را دارند، افراد زمین گیر و افراد مبتلا به بیماری التهابی روده، ویتامین D کمتری دریافت می کنند.

علائم مسمومیت با ویتامین D

در مسمومیت حاد با ویتامین D، افزایش کلسیم خون (هایپرکلسمی) ایجاد می‌شود. مصرف نسبتا بالا و طولانی مدت ویتامین D ممکن است باعث ایجاد سختی عروق (کلسیفیکاسیون جدار عروق) شود.

در صورت مصرف نادرست و بیش از حد مجاز این ویتامین به صورت سهوی یا عمدی، بروز عوارضی مانند یبوست، ضعف، خستگی، خواب آلودگی، سردرد، کاهش اشتها، پرنوشی، خشکی دهان، طعم آهن در دهان، تهوع و از دست دادن اشتها، تکرر ادرار و کاهش وزن استفراغ نیز گزارش شده است.

در پایان با توجه به اینکه مرجع تصمیم­‌گیری در اجرای برنامه­‌های بهداشتی درمانی، سازمان جهانی بهداشت می­باشد، مراتب جهت رفع شایعات و دستور عمل­‌ها مبنی بر افزایش و یا قطع مصرف مکمل ویتامین D در شرایط کنونی جهت پیشگیری و کنترل کرونا به شرح زیر به اطلاع می‌رساند:

بیشتربخوانید: راه های مقابله با ترس از کرونا

مصرف مکمل ویتامین D در ارتباط با بیماری کرونا

در حال حاضر سازمان جهانی بهداشت هیچ گونه توصیه جدیدی مبنی بر مصرف مکمل ویتامین D به منظور پیشگیری از بیماری‌های تنفسی ارائه نکرده است. بر اساس آخرین مطالعات متاآنالیز در سایت سازمان جهانی بهداشت، تاثیر مصرف مکمل ویتامین D بر روی بیماری‌های عفونی از جمله بیماری‌های تنفسی در کودکان نشان داده نشده است و هنوز شواهد و مدارک علمی به صورت راهنما در این خصوص موجود نیست. آخرین متاآنالیز انجام شده نشان داده است که مصرف مکمل ویتامین D در پیشگیری و کنترل عفونت‌های حاد تنفسی موثر است و این تاثیر مثبت در افرادی که ویتامین D سرم آن‌ها کمتر از ۲۵ نانومول بر لیتر بوده، بیشتر مشاهده شده است. همچنین تجویز مکمل ویتامین D در دوز‌های بالا تاثیر کمتری به همراه داشته است.

گردآورنده : مریم بالوی فیلی