تیتربرتر؛ آنفلوآنزا بیماری شبیه به سرماخوردگی اما به صورت شدیدتر و با شرایط و علائمی دیگر ظاهر می شود که بدن را درگیر میکند.
آنفلوآنزا چیست؟
آنفلوآنزا یا گریپ بیماری واگیردار است که توسط نوعی ویروس آرانای از خانواده اورتومیکسویریده (Orthomyxoviridae) ایجاد میشود.
این نوع ویروسها در پرندگان و پستانداران بیماری ایجاد میکند. این بیماری باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی میشود که با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بیحالی شدید نمایان میشود.
سه تیپ از ویروس آنفلوآنزا به نامهای آ (a)، ب (b)، ث (c) وجود دارد. تیپ آ در انسان و حیوانات، تیپ بی در انسان و پستاندارن و تیپ سی فقط در انسان دیده میشود. در کمیته بینالمللی نامگذاری ویروسها ویروس تیپ دی نیز در این خانواده مشاهده میشود .
ICTV در حالت معمولی دوره بیماری ۳ تا ۴ روز است. بیماری آنفولانزا یک عفونت تنفسی کوتاه مدت ولی تا اندازه شدید در افراد سالم و بالغ محسوب میشود. در افراد سالمند و کودکان و افراد دارای بیماری زمینه قلبی، تنفسی تهدیدکننده است.
آنفولانزا اولین بار در سال ۱۹۳۳در راسو۴جدا شدهاست.
تاریخچه بیماری آنفلوآنزا
در قرن بیستم ویروس آنفلوآنزا در سال 1918 شیوع پیدا کرد و تا امروز آمار مرگ و میر یک سیر نزولی را طی کرده است.
به این صورت که در آغاز فعالیت این ویروس مرگ های دسته جمعی حتی 40 میلیون نفر در یکسال گزارش شده است اما به مرور کاهش یافت. امروزه گونه های جدیدتر این ویروس مانند آنفلوآنزای پرندگان یا آنفلوآنزای خوکی نیز ظهور کرده اند.
علت آنفلوانزا چیست؟
ویروس های عامل آنفلوآنزا از سرده اورتومیکسو ویروس ها هستند. آنفلوآنزای شامل ویروس آنفلوآنزای A، آنفلوآنزای B و آنفلوآنزای C. این ویروس ها در اثر تماس مستقیم یا غیرمستقیم (مثلاً استفاده از لیوان آلوده) گسترش می یابند.
آیا درد دارید؟
شما ممکن است هنگام سرماخوردگی متوجه دردهایی خفیف شوید، اما در صورت ابتلا به آنفلوآنزا شدت آنها بیشتر خواهد بود. اگر به آنفلوآنزا مبتلا باشید، در عضلات و مفاصل خود، اغلب در سر، کمر، و پاها احساس درد خواهید کرد. در این شرایط حتی حرکت نیز می تواند دردناک باشد.
آیا تب دارید؟
اگرچه ابتلا به سرماخوردگی می تواند درجه حرارت بدن شما را افزایش دهد، اما به ندرت به تب بالا منجر می شود.
یکی دیگر از نشانه هایی که می توانید برای تشخیص ابتلا به آنفلوانزا مد نظر قرار دهید، تب بالا، اغلب در محدوده 100 تا 102 درجه فارنهایت (37.7 تا 38.8 درجه سانتیگراد) است، اگرچه تب می تواند به ویژه در کودکان درجات بالاتری نیز داشته باشد.
اگر تب چند روز ادامه داشت شگفت زده نشوید. اگرچه تب احساس ناخوشایندی را در انسان ایجاد می کند، اما به خاطر داشته باشید که یکی از روش های بدن برای مبارزه با عفونت محسوب می شود.
آیا لرز و تعریق را تجربه می کنید؟
اگر به سرماخوردگی مبتلا باشید به ندرت دچار لرز و تعریق می شوید. آنها نشانه های شایع ابتلا به آنفلوآنزا هستند. گاهی اوقات دردهای بدن می توانند موجب لرز شوند. گاهی اوقات تب نیز می تواند موجب لرز شود، اگرچه آنفلوآنزا ممکن است حتی بدون تب نیز موجب لرز شود.
عوارض بیماری آنفلوآنزا
هرچند دوره معمولی بیماری ۳ تا ۴ روز است اما چون در جریان آنفلوآنزا میکروبهای دیگری به بدن حمله میکنند از اینرو سبب پیدایش عفونتهای ثانوی به خصوص در دستگاه تنفس هم میگردند و این بدان معنا است که آنفلوآنزا مقاومت بدن را کم کرده و آن را برای دچار شدن به بیماریهای دیگر آماده میسازد.
به کار بردن ماسک، گندزدایی هوای اتاق بیماران و جدا کردن سریع مبتلایان از افراد سالم تا حدی مانع شیوع آنفلوآنزا میشود.
اگر سریع تر این بیماری در بدن درمان نشود، سریع دستگاه تنفسی شش، کبد را از کار میاندازد.
پیشگیری و درمان آنفلو آنزا
شستن مکرر دستان سبب کاهش خطر عفونت میشود زیرا ویروس توسط صابون غیرفعال میشود. استفاده از ماسک پزشک نیز مفید است.بجز رعایت اصول بهداشتی یکی از مهمترین توصیههای پزشکان در مورد پیشگیری از ابتلا به این ویروس تزریق واکسن است. بسیاری از واکسنها تأثیر دورهای دارند زیرا این ویروس تغییراتی در ساختار آنتیژنی خود که ممکن است به صورت خفیف یا شدید باشد ایجاد میکنند. بهترین زمان برای تزریق واکسن اواخر فصل تابستان میباشد.
واکسنی که اکنون در جامعه انسانی استفاده میشود علیه دو سروتیپ از آنفولانزا A و آنفولانزای تیپ B ایمنی ایجاد میکند. اما بتازگی دو گروه از پژوهشگران آمریکایی در تحقیقاتی جداگانه موفق شدهاند واکسنی را بسازند که به بخشی از ویروس آنفلوآنزا که در تمام گونهها یکسان است، حمله میکند.
ویروس آنفلوآنزا را میتوان مثل یک آب نبات چوبی در نظر گرفت که یک سر و یک پایه دارد که در سر ویروس پروتئینی به نام هِم آگلوتینین قرار دارد. محققان اینبار برخلاف گذشته به جای سر، به پایه مولکول حمله کردهاند، جایی که در تمام گونههای ویروس آنفلوآنزا ثابت است و بسیار کمتر هم دچار جهش میشود. نتایج تحقیق این دو گروه پژوهشی که منتشر شده نشان از موفقیت این واکسن جدید دارد.
داروهای ضدویروس مانند مهارکنندههای نورآمیدیناز مثل oseltamivir برای درمان آنفلوآنزا بکار رفتهاند. اما به نظر میرسد که مزایای آنها برای سلامتی بیشتر از خطرات استفاده از آنها نمیباشد. . هیچ مزایایی برای این داروها در افراد مبتلا به سایر مشکلات سلامتی مشاهده نشدهاست.
مطالب مرتبط:
داروهای آمانتادین و ریمانتادین در درمان آنفولانزا مؤثر میباشند ولی فقط بر تیپ آنفولانزای A مؤثر میباشند ولی مشکلاتی مثل مقاومت ویروس آنفولانزا به داروی آمانتادین و عوارض خفیف نورولوژیک شامل بی خوابی واز دست دادن تمرکز را به همراه دارد.
داروی ریمانتادین سمیت کمتری دارد ولی اثر کمتری نسبت به آمانتادین دارد به همین خاطر در بیشتر نقاط جهان داروی مجاز شناخته نشدهاست. ناپروکسن نسخه برداری RNA ویروس آنفلولانزا را در داخل سلول میزبان متوقف میسازد و اثر ضد ویروس آنفلولانزا دارد
در چه مواردی خطرناک است
- افزایش تب یا سرفه
- وجود خون در خلط
- گوش درد
- تنگی نفس یا درد قفسه سینه
- ترشحات غلیظ از بینی، سینوسها یا گوشها
- درد سینوس
- درد یا سفتی گردن.
راه های درمان آنفلوآنزا
درمان خانگی
- استراحت در منزل بویژه در هنگام تب: بهترین درمان برای آنفلوانزا استراحت است. استراحت کمک میکند تا بدن با ویروس به خوبی مبارزه کند.
- استفاده از مایعات فروان مانند آب، آب میوه و سوپ رقیق غرغره آب یا آب نمک ولرم چند بار در روز باعث میشود سوزش گلو بهبود یابد.
- خودداری از استمعال دخانیات، سیگار و الکل استفاده از قطرههای بینی حاوی آب و نمک برای تخفیف گرفتگی بینی، موثر است.
- قطرههای بینی که حاوی آب و نمک (سرم فیزیولوژی) هستند به کاهش ترشحات بینی و مرطوب شدن پوست داخل بینی کمک میکنند.
- برای افزایش رطوبت هوا از یک دستگاه بخور استفاده نمایید. رطوبت کمک میکند تا ترشحات ریه رقیق و بنابراین راحتتر تخلیه شوند. دستگاه را روزانه تمیز کنید.
مطالب مرتبط: خارش سر را چگونه درمان کنیم
- برای جلوگیری از سرایت بیماری آنفولانزا به دیگران، دستان خود را مرتباً بشویید، خصوصاً پس از فین کردن یا پیش از دست زدن به غذا یا مواد غذایی.
- روی عضلاتی که دچار درد هستند کمپرس گرم یا صفحه گرم کننده بگذارید.
درمان دارویی
داروهای ضد التهاب و آرام بخشها: معمولا درد را بهبود بخشیده، تب را پایین میآورند. بعضی از این داروها شامل استامینوفن، آسپرین، ایبوبروفن، کتوبروفن و ناپروکسن میباشند. ازمصرف خودسرانه آسپرین خودداری کنید. خصوصا بچه ها و کودکان نباید آسپرین بخورند.
مصرف آسپیرین (خصوصاً در کودکان) به هنگام بروز یک بیماری ویروسی ممکن است باعث به وجود آمدن نشانگان رای شود. نشانگان رای یک نوع آنسفالیت (التهاب مغز) است. همچنین آسپرین میتواند باعث عوارضی چون حساسیتهای پوستی و مشکلات گوارشی شود.
داروهای ضد سرفه: که باعث قطع سرفه میشوند مثل دکسترومتورفان. در صورتی که سرفه شما حاوی ترشحات است از این دارو استفاده نکنید.
اکسپکتورانتها (خلطآور): که موجب رقیقتر شدن ترشحات گلو میشوند و باعث میگردند هنگام سرفه این ترشحات راحتتر خارج شوند. یکی از انواع این داروها گایافنزین است.
اسپریهای بینی یا ضد احتقانها (رفعکننده گرفتگی بینی و گلو): و ضد احتقانهایی که به داخل بینی ریخته میشوند. نمونهای از این داروها پسودوافدرین است.
در پایان از استرس و فشارهای روحی دوری کنیدزیرا داشتن استرس اصلاً برای سلامتیتان خوب نیست. اگر موارد بالا را رعایت کنید، مثل خوابیدن کافی و ورزش را انجام دهید، استرستان را هم کاهش داده اید و از بیماری دور می شوید.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی