به گزارش تیتربرتر؛ بسیار پیش آمده است که در بین اقوام و دوستان خود اسامی فامیلی غیرمتعارفی وجود دارد که گاهی باعث تمسخر دیگران می شود و حتی فرد از داشتن چنین نام خانوادگی احساس خجالت و شرمساری دارد و ترجیح میدهد به جای اینکه نام فامیلی آن بیان شود، دوستانش او را با اسم کوچکش فرا بخوانند.
بر این اساس سازمان ثبت احوال براساس شرایطی امکان تغییر نام و نام خانوادگی را برای افراد فراهم کرده است و تنها با مراجعه به این سازمان می توان درخواست تغییر را پیگیری کرد.
بیشتر بخوانید: ماجرای کارت ملی هوشمند به کجا رسید
سیف الله ابو ترابی سخنگوی سازمان ثبت احوال در این باره توضیح می دهد: برابر ماده ۹۹۷ قانون مدنی هر کس باید دارای نام خانوادگی باشد و همچنین برابر ماده ۴۱ قانون ثبت احوال نام خانوادگی فرزند، همان نام خانوادگی پدر است.
چگونگی تغییر نام خانوادگی
براساس قانون ۴۱ ثبت احوال، دارنده حق تقدم نام خانوادگی کسی است که برای اولین بار در قلمرو هر اداره ثبت احوال مستقل نام خانوادگی خاصی به نام او ثبت و مختص او شناخته شده باشد و همچنین حق تقدم نام خانوادگی پس از فوت دارندگان آن به ورثه قانونی او منتقل می شود، دارنده حق تقدم نام خانوادگی یا وارث قانونی او میتوانند اجازه استفاده از نام خانوادگی خود را به اشخاص دیگر مشروط به آنکه محل صدور شناسنامه آنان یکی باشد بدهند.
شرایط تغییر نام خانودگی
اشخاص می توانند در مواردی که پیش بینی شده است درخواست تغییر نام خانوادگی کنند، مانند: نام خانوادگی بیش از دو کلمه و یا بیش از یک کلمه و یک حرف یا عدد یا پسوند و یا به طور مطلق یا مضاف نام محل باشد، مانند: دو اصل تهرانی، علی نژاد مطلق، عدنان تکان تپه تهرانی، آحسینی پور، طباطبائی ط.
همچنین اینکه نام خانوادگی از واژه های مستهجن و ناپسند ترکیب شده باشد، مانند: گدا پور، پدر سوخته، لش و یا اینکه نام خانوادگی از واژه های خارجی باشد، مانند: علی اف برای ایرانیان غیر مهاجر یا آراکلیان برای مسلمانان.
شرایط تغییر نام خانوادگی به اینکه نام خانوادگی های مذموم که مغایر ارزش های فرهنگ اسلامی است، اسامی محل به طور مطلق و مضاف : مانند کرجی، افخمی تبریزی.
حذف نام محل از نام خانوادگی
وی در مورد تبصره هایی نیز مانند حذف نام محل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات مربوط به دارنده حق تقدم نام خانوادگی انجام خواهد شد، مانند حسینی شیرازی به حسینی یا اکبری علی آبادی به اکبری نیز اشاره و خاطرنشان کرد: حذف نام ایلات و عشایر و حِرف و مشاغل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات دارنده حق تقدم نیز انجام خواهد شد، مانند: کوراوند به رسولی و محمدی نقاش به محمدی.
واژه هائی که از القاب و اسامی مربوط به عناوین علمی اعم از درجات و مؤسسات علمی مانند دکتر، دانشگاه و یا مناصب دولتی از لشکری و کشوری به صورت مطلق باشد مانند : سرهنگ، شهردار نیز از دیگر شرایط تغییر نام خانوادگی محسوب می شود.
شرایط استفاده از نام خانوادگی همسر برای زوجه
استفاده از نام خانوادگی همسر برای زوجه تا زمانی که در قید زوجیت باشد با ارائه اجازه نامه از شوهر بدون رعایت حق تقدم بلامانع است و در صورت وقوع طلاق با اعتراض زوج سند سجلی و شناسنامه زوجه به نام خانوادگی اولیه برگشت داده می شود و پس از فوت همسر تا زمانی که زوجه شوهر دیگری اختیار نکرده باشد، کماکان میتواند از نام خانوادگی همسر متوفایش استفاده کند یا به نام خانوادگی اولیه خود برگردد.
شرایط تغییر نام خانوادگی پدر
در صورتیکه نام خانوادگی پدری تغییر یابد، تغییر نام خانوادگی فرزندان کمتر از ۱۸ سال با درخواست کتبی پدر و تغییر نام خانوادگی فرزندان کبیر وی بدون رعایت حق تقدم و با ارائه اجازه نامه از پدر ممکن خواهد بود و هرگاه پدری نام خانوادگی خود را تغییر و فوت کند هر یک از فرزندان متوفی میتوانند برابر تبصره ماده ۴۱ قانون ثبت احوال نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی پدر تغییر دهند.
هر یک از اشخاص دارای نام خانوادگی قابل تغییر باشند می توانند با مراجعه به اداره ثبت احوال محل اقامت نسبت به درخواست تغییر نام خانوادگی اقدام شامل :- اشخاص ۱۸ سال به بالا، اشخاص کمتر از ۱۸ سال که دارای حکم رشد باشند، پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود برای فرزندان کمتر از ۱۸ سال در صورتیکه نام خانوادگی پدر تغییر کرده باشد و قیم یا وصی برای اطفال تحت سرپرستی خود با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد.
گفتنی است، از ابتدای فروردین تا پایان شهریور ماه امسال ۷۶هزارو ۴۶۲ایرانی نام خانوادگی خود تغییر یا اصلاح کردند. همچنین در نیمه نخست سال گذشته نیز ۱۰۲هزارو ۱۱۳ رکورد در پایگاه اطلاعات جمعیت به دلیل جایگزینی و یا اصلاح نام خانوادگی تغییر داشت.