یکی از نیازهای اساسی هر خانواده‌ای بهره‌مندی از یک واحد مسکونی است که متأسفانه از سال گذشته تاکنون به دلیل تحولات منفی اقتصادی در کشور این نیاز از خانواده ها سلب شده است چرا که قدرت خرید مسکن را ندارند.

بازار اقتصادی کشور در سال گذشته تا تاکنون با تورم شدیدی روبرو شد و نابسامانی اقتصادی در بازار مسکن، طلا، ارز و خودرو خود را نشان داد که به اعتقاد کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی تمام موج‌های تورمی در اقتصاد ایران متأثر از نرخ ارز بوده است و این شوک ارزی تمام بازار در سیطره خود گرفت.

افزایش حداکثری قیمت مسکن

در دو سال اخیر با توجه به به افزایش ۴ تا ۷ برابری قیمت مسکن در استان‌های بزرگ به ویژه تهران و دیگر کلانشهرها، قدرت خرید عامه مردم یارای ورود در معاملات مسکن را نداشت و همین امر سبب تشدید رکود در بخش مسکن شد.

با موج افزایشی قیمت ملک در کشور به مرور میزان معاملات نیز کاهش یافت و در این راستا بازار مسکن دچار سرنوشت محتومی شده است به طوری که مقایسه معاملات مسکن در دو سال اخیر نشان می دهد که با وجود رشد 76 درصدی ملک در تهران به ازای هر مترمربع (در مرداد ماه  98 نسبت به سال گذشته) میزان معاملات مسکن 73 درصد کاهش یافته است.

بیشتر بخوانید: شکست بازار مسکن در برابر قیمتهای نجومی

همچنین معاملات مسکن کل کشور در ۲۲ روز شهریور ۱۳۹۸ بیشترین افت خود در شش سال اخیر را تجربه کرده است و همچنان ادامه دارد.

براساس گزارشی، میانگین قیمت آپارتمان مسکونی تهران در شهریور ۱۳۹۸: ۱۲۷ میلیون ریال در متر مربع (۵۶ درصد افزایش نسبت به ماه مشابه در سال قبل و ۱۷۲ درصد افزایش نسبت به ماه مشابه در دو سال قبل) و همچنین تعداد معاملات آپارتمان مسکونی تهران در شهریور ۱۳۹۸: ۲۷۹۰ واحد (۷۳ درصد کاهش نسبت به  ماه مشابه در سال قبل و ۸۲ درصد کاهش نسبت به  ماه مشابه در دو سال قبل) اعلام شده است.

آیا کاهش قیمت مسکن تداوم دارد

حال بعد از گذشت دو سال از اوج‌گیری قیمت مسکن شاهد هستیم که با کاهش قیمت دلار، بهای مسکن نیز روند نزولی پیدا کرده است اما چون قیمت تمام شده مسکن همچنان بالاست نمی توان به تداوم پایین آمدن قیمت مسکن امیدوار بود.

آن چه در بازار مسکن با افتخار به عنوان عقب نشینی قیمت ها از آن نام برده می شود، کاهش اندک ۵ درصدی میانگین قیمت مسکن در نتیجه کاهش ۱۰ درصدی قیمت دلار در فصل تابستان است. 

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان مسکن، دولت باید با سیاست گذاری های لازم و حمایت از سرمایه گذاری بخش خصوصی و انبوه سازی مسکن مناسب جهت عامه مردم، بحران مسکن را در بخش های عرضه و تقاضا مدیریت کند.

در حال حاضر عرضه مسکن نیز متوقف شده است و دولت دست به اجرای طرح اقدام ملی زده است تا با عرضه مسکن به تقاضاهای بازار که اکنون در شوک قیمتی هستند، پاسخ دهد.

پیش بینی بازار مسکن در نیمه دوم سال

اقتصاد ایران در نیمه دوم سال جاری و سال ۱۳۹۹ همچنان درگیر اثرات فزاینده و مخرب شوک ارزی است که از این وضعیت به عنوان "کودتای ارزی" یاد می شود.

قفل شوندگی اقتصاد در ایران، دستاورد مخرب شوک ارزی سال ۱۳۹۷ است که در نتیجه تحمیل قیمت های بالا و دستوری ارز به اقتصاد حاصل شده است.

بیشتر بخوانید: پیش‌بینی بازار مسکن در نیمه دوم سال/تداوم کاهش تولید مسکن

هم اکنون تعدیل قیمت ها در بازارهای سرمایه ای و دیگر بازارها مانند مواد صنعتی اساسی و تولیدات با نرخ ارز نشان می دهد که چگونه نرخ ارز تعیین کننده اصلی قیمت ها در اقتصاد ایران است.

سقوط سرانه تولید ساختمان

سرانه تولید ساختمان کشور در سال جاری و سال آینده به قدری پایین خواهد آمد که های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به کمتر از دوران جنگ و ‍‍‍پیش از دهه پنجاه سقوط خواهدکرد. 

در صورتی که سرانه تولید ساختمان کاهش یابد به تبعیت از آن میزان اشتغال در کشور نیز دچار بحران می شود چرا که یکی از بخش اشتغالزای کشور بخش مسکن است که اکنون گرفتار رکود در تولید و عرضه است.

بنابراین دولت باید با حمایت از سرمایه گذاری بخش خصوصی و انبوه سازی صنعتی در مسکن مناسب مانند سیاست های مالیاتی، ساخت مسکن کوچک و با قیمت مناسب و بازسازی بافت های فرسوده برای عموم مردم با بحران مسکن مقابله کند و اشتغال بخش مسکن را حفظ کند.

الهام خلیلی خو